روزنامه آسیا- پروفسور حسن امین-هشتم اسفند، روز ملی حکیم نامدار عصر قاجار، حاج ملاهادی سبزواری متخلص به اسرار است. حکیم سبزواری بزرگترین فیلسوف جهان اسلام در قرن سیزدهم هجری است. من کتابی منفرد در شرح احوال و آثار و افکار او در لندن منتشر کرده‌ام و خلاصه آن را به ایجاز در هفت صفحه به قطع رحلی در جلد نهم دایره‌المعارف تشیع (زیر نظر استادان احمد صدر حاج سیدجوادی، بها‌الدینی خرمشاهی و کامران فانی) در تهران نوشته‌ام و اکنون خلاصه و لب لباب آن مقاله دایره‌المعارفی را در اینجا تقدیم می‌کنم.

من ادوار حیات حکیم سبزواری را به سه دوره تقسیم کرده‌ام:

اول) دوران تحصیل و دانش‌اندوزی‌اش در سبزوار، مشهد و اصفهان که البته بالاترین مدارج تحصیلات تکمیلی‌اش را در اصفهان انجام داد و بالاخص پنج سال نزد ملااسماعیل اصفهانی حکمت آموخت.

دوم) دوران انزوا، ریاضت، تزکیه روحی و عرفان عملی که در فاصله سفر به حج و در طول اقامت و ازدواجش در کرمان تا بازگشتش از کرمان به خراسان سه سال به طول انجامید و البته سیر و سلوک باطنی و توجهش به معنویت تا آخر عمر ادامه داشت.

سوم) دوران بازگشت از کرمان به سبزوار و گستردن بساط تدریس و تعلیم و تألیف و تصنیف.

مهم‌ترین آثار حکمی و فلسفی حکیم سبزواری به فارسی «اسرار الحکم» و «دیوان اشعار» اوست که من تصحیح و چاپ کرده‌ام و به عربی «منظومه حکمت» و «شرح دعای صباح».

منظومه حکمت سبزواری، درسنامه عمومی تمام حوزه‌های فلسفی در جهان اسلام است و متجاوز از یکصد تن از بزرگان به فارسی و عربی بر آن شرح نوشته‌اند که از آن جمله شرح مفصل دو تن از استادان من یعنی علامه حسن‌زاده آملی و آیت‌الله سیدرضی شیرازی است.‌ 

افتخار من است که اولا پدربزرگ پدرم، میرسید محمد امین سبزواری از شاگردان حکیم سبزواری بوده است و بر منظومه حکمت سبزواری حاشیه نوشته است و‌ پس از فوت در مقبره او‌ دفن شده است و ثانیا، دیوان اشعار فارسی حکیم سبزواری با تصحیح. مقدمه و تعلیقات من منتشر شده است. ثالثا، دیوان اشعار ضیا الحق حکیمی متخلص به ضیایی (نوه حکیم سبزواری) هم با تصحیح و ویراستاری من به طبع رسیده است./آسیانیوز