آسیانیوز- روابط سیاسی ایران طی چند سال اخیر با جمهوری آذربایجان (باکو) فراز و فرودهای زیادی داشته است. تعطیلی سفارت باکو در ایران نیز بر سردی روابط بین دو کشور افزوده بود، اما اخیراً با بازگشایی سفارت آذربایجان در ایران، به نظر می‌رسد شرایط برای احیای روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور فراهم شده است. در این راستا، سؤالی که مطرح می‌شود این است که روابط اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان در چه سطحی قرار دارد و وضعیت سرمایه‌گذاری، صادرات و واردات بین دو کشور چگونه است؟ 

در همین راستا در برنامه‌ی «شوالیه‌های سرمایه‌گذاری در ایران»، دکتر مهدی کریمی‌تفرشی، معاون اقتصادی سازمان سرمایه‌گذاری ایرانیان خارج از کشور، گفت‌وگویی با سامان خویی، مدیر دفتر ایرانیان مقیم خارج از کشور در جمهوری آذربایجان داشته است.

* آذربایجان؛ حلقه ارتباطی اورآسیا و آسیای میانه

آقای خویی در ابتدای این گفت‌وگو اشاره کرده است: «من از سال 1394 وارد حوزه بازرگانی و اقتصادی در کشور آذربایجان شدم و در حال حاضر نماینده بزرگ‌ترین هولدینگ اورآسیا در آذربایجان به نام آذرسون هستم. این هولدینگ حدود 380 مجموعه بازرگانی در این کشور دارد. آذربایجان به‌عنوان یک لینک و حلقه ارتباطی بین کشورهای اورآسیا و آسیای میانه، فرصت‌های زیادی را برای همکاری در حوزه‌های مختلف فراهم کرده است. ما توانستیم ارتباطات گسترده‌ای در این کشور، هم در بخش‌های خصوصی و هم دولتی، برقرار کنیم و بستر مناسبی برای هم‌وطنانمان در این کشور فراهم آوریم.»

وی افزود: «در راستای این اهداف، مجوز اولین اجلاس اقتصادی بین‌المللی چهارجانبه را در آذربایجان دریافت کردیم. این اجلاس شامل ایران، آذربایجان، ترکیه و روسیه است و یکی از مهم‌ترین اهداف آن، تقویت ارتباطات میان کشورهای آسیای میانه است. هر یک از این کشورها نقش مهمی در حوزه‌های انرژی، کشاورزی، لجستیک و سایر زمینه‌ها دارندو»

* وضعیت صادرات و واردات بین ایران و آذربایجان

در ادامه، آقای خویی درباره وضعیت صادرات و واردات بین دو کشور توضیح داد: «در حوزه صنعت و ساختمان، آذربایجان بزرگ‌ترین واردکننده کالاها از ایران است و در حال حاضر، روند صادرات به سمت حوزه‌های کشاورزی، پزشکی و دانش‌بنیان نیز در حال گسترش است. فعالین اقتصادی ایرانی در آذربایجان در حوزه‌های مختلف فعالیت دارند. در زمینه صادرات به ایران، بیشتر صادرات آذربایجان شامل خوراک دام است که عمدتاً از اوکراین و روسیه از طریق آذربایجان به ایران منتقل می‌شود.»

وی همچنین به رقابت ایران با ترکیه در بازار آذربایجان اشاره کرد و گفت: «ترکیه در چند سال اخیر نفوذ بیشتری در آذربایجان پیدا کرده و روابط ایران و آذربایجان با تنش‌هایی مواجه بود. اما خوشبختانه اخیراً سفارت آذربایجان در ایران دوباره فعالیت خود را از سر گرفته است و به نظر می‌رسد روابط دو کشور در حال بهبود است. این تغییرات به نوبه خود تأثیر مثبتی بر روند مبادلات تجاری و بازرگانی خواهد داشت.»

* اتاق بازرگانی ایران و آذربایجان و پروژه‌های جدید

آقای خویی در ادامه به وضعیت اتاق بازرگانی ایران و آذربایجان اشاره کرد و گفت: «اتاق بازرگانی ایران و آذربایجان در سال‌های گذشته فعالیت زیادی داشت، اما به دلیل تنش‌های سیاسی بین دو کشور، در سال‌های اخیر این فعالیت‌ها کاهش یافته بود. اما اکنون قرار است که یک اتاق بازرگانی سه‌جانبه بین ایران، آذربایجان و ترکیه تشکیل شود که هم‌اکنون فعال شده است. ما در تلاش هستیم تا ارتباطات بیشتری با حوزه دولتی برقرار کنیم.»

وی در خصوص طرح‌ها و پروژه‌های جدید در دست اجرا در آذربایجان گفت: «یک ماه پیش با مشاور عالی آقای اردوغان در آذربایجان جلسه‌ای داشتیم و یک پروژه بزرگ جدید را آغاز کردیم که شامل همکاری سه‌جانبه ایران، آذربایجان و ترکیه است. این پروژه با مبلغی حدود 400 میلیون منات، در زمینه‌های راه‌سازی، سدسازی، نیروگاهی و بازسازی مناطق جنگ‌زده قره‌باغ متمرکز است. این پروژه‌ها پس از جنگ با ارمنستان آغاز شده‌اند و در حال حاضر مراحل بازسازی در این مناطق در حال انجام است.»

* چالش‌ها و چشم‌اندازهای آینده

آقای خویی در بخش پایانی سخنانش عنوان کرد: «دولت آذربایجان رویکرد نوینی را در پیش گرفته است و در حال نزدیکی به کشورهای غربی و مدرنیته است. هرچند مردم آذربایجان که عمدتاً شیعه هستند، با این رویکرد مخالفند، اما دولت آذربایجان این تحولات را مثبت ارزیابی می‌کند. متاسفانه این رویکرد کلان جمهوری آذربایجان وارد چالش‌های سیاسی و اقتصادی با ایران شده است که این چالش‌ها بر همکاری‌های اقتصادی میان ایران و آذربایجان نیز تاثیر گذاشته است.»