روزنامه آسیا- مسئله حق‌آبه مناطقی که در جوار افغانستان قرار دارد، از جمله مسائلی مهمی است که عدم توجه به آن، می‌تواند علاوه بر عواقب زیست‌محیطی، به مردم این مناطق نیز آسیب‌های بسیاری وارد آورد.
در همین راستا، عیسی بزرگ‌زاده در گفت‌وگو با ایلنا، درباره سدسازی‌های افغانستان به روی رودهای مشترک و واکنش ایران به این اقدامات اظهار داشت: «ما موضع شفاف خود را به گوش مقامات افغانستان رساندیم و از کانال‌های دیپلمایتکی هم اعلام کردیم. از نظر ما کشور همسایه در هر اقدامی که روی رودهای مشترک انجام می‌دهد باید حقوق عرفی را در نظر بگیرد و در چارچوب موازین و حقوق بین‌الملل اقدام کند.»
سخنگوی صنعت آب ساخت و آبگیری سد پاشدان در حوضه مرزی و مشترک هریرود را باعث کاهش جریان طبیعی رودخانه مرزی هریرود و بروز خسارت‌های اجتماعی و زیست محیطی در مناطق پایین‌دست به ویژه آسیب جدی در تامین آب شرب شهر مشهد دانست.وی عنوان کرد: «اعمال هرگونه سخت‌گیری و فشار به بخشی از مردمان حوضه آبریز، ناگزیر همه ساکنان حوضه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.»
بزرگ‌زاده بیان کرد: «اثرات این اقدام یک‌جانبه طرف افغان نه تنها تأمین آب شرب و بهداشت چند میلیون نفر را متأثر می‌کند، بلکه به آسیب گسترده به محیط‌زیست پایین‌دست نیز منجر می‌شود. بهره‌برداری یک‌سویه و غیرمشارکتی از منابع آب حوضه هریرود به نفع هیچ‌یک از کشورها در بالادست و پایین‌دست نیست. وزارت نیرو در نشست‌های خود با طرف مقابل به صراحت این موضوع را یادآور شده و در کانال‌های دیپلماتیک نیز یادداشت‌های خود را ارائه دادیم. ما اجازه نمی‌دهیم بابت بهره‌برداری یک‌جانبه طرف همسایه به پایین‌دست و مناطق و شهروندان کشورمان آسیب وارد شود، این مسئله قابل قبول نیست.»
در همین بحث، عباس علی‌آبادی درباره واکنش ایران در قبال سدسازی اخیر افغانستان روی رودخانه مشترک با ایران گفته است: «آب‌های مرزی دارای اهمیت بسیار است، ما در قسمت‌هایی آب را دریافت و در بخش‌هایی آب را تحویل می دهیم، ما تلاش می‌کنیم طبق مقررات جهانی عمل کنیم. برنامه ما این است با همسایگانی که از ایران آب دریافت می‌کنند به عدالت رفتار کنیم و سهم کشور خودمان را نیز از دیگر کشورها دریافت کنیم.»
وزیر نیرو گفت: «از طریق مجاری مربوطه اقدامات سیاسی لازم را برای دریافت حقابه و حقوق مردم انجام می‌دهیم، حتی از ظرفیت‌های بومی و محلی هم استفاده می‌کنیم که بسیار هم مؤثر است.»
گفتنی است در سفر اخیر عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشور به کابل و دیدار با امیرخان متقی وزیر خارجه افغانستان «حقابه ایران از هیرمند» مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است. عراقچی گفته است: «بحث آب یک بحث جدی برای ما بود، رویکرد مقابل ما طرف افغانستان رویکرد سازنده و مثبتی است. هم رئیس‌الوزرا و هم وزیر امور خارجه افغانستان تأکید کردند که حقابه ایران بر اساس معاهده هیرمند داده خواهد شد و حتی از آن بالاتر تعبیر بسیار زیبایی که داشتند این بود که حتی اگر معاهده هم نبود، وظیفه شرعی و وظیفه انسانی ما اقتضا می‌کرد که آب را به ایران برسانیم.»
عراقچی ادامه داد: «یک سری نکات فنی وجود دارد که قرار شد همکاری بشود تا رفع شود. البته بارش‌ها هم مؤثر است و پدیده خشکسالی پدیده‌ای است که کل منطقه را در بر گرفته، ولی اینکه خشکسالی واقعا در چه سطحی است و آب چه میزان است و چه میزان نیست، خود این هم یک بحث فنی هست که باید به صورت دوجانبه حل و فصل بشود. در این خصوص توافقات صورت گرفت اصل قضیه مورد تأیید دوستان ما در کابل است و ان‌شاءالله پیگیری خواهد شد امیدوارم که این امر تأمین شود.»
دیدگاه خود را بنویسید