روزنامه آسیا-به اذعان کارشناسان اقتصادی، یکی از شاخص‌هایی که شاید تصویری عینی‌تر از وضعیت کسب‌وکارها و فعالیت اقتصادی ارائه می‌کند، شامخ (شاخص مدیران خرید) است. درواقع این شاخص از طریق نظرسنجی از مدیران خرید در بنگاه‌ها و صنایع مختلف به‌دست می‌آید و تغییرات ماهانه در فعالیت‌های اقتصادی را اندازه‌گیری می‌کند. نسبت نزدیک این شاخص با فعالیت اقتصادی و بازار، باعث شده است که کمتر تحت‌تأثیر برخی آمارسازی‌ها و کمیت‌سازی‌ها قرار گیرد و تصویری واقعی‌تر از اقتصاد را ترسیم کند.

در همین راستا، اطلاعات مرکز پژوهش‌های اتاق ایران از رسیدن شامخ اقتصاد به 48.7 در اسفندماه 1403 حکایت دارد؛ رقمی که از ماه‌های مشابه سال قبل نیز پایین‌تر است و از تداوم رکود در فعالیت‌های اقتصادی حکایت دارد. این عدد به‌خوبی با گزارش‌های میدانی فعالیت کسب‌وکارها در ماه‌ پایانی سال مطابقت دارد.

در اسفند ۱۴۰۳، شاخص مدیران خرید (شامخ) کل اقتصاد، پس از تعدیل اثرات فصلی، برای چهارمین ماه متوالی روند رکودی داشته و کمتر از محدوده مرزی ۵۰ قرار گرفته است. در همین حال، شاخص بخش صنعت نیز با وجود افزایش جزئی، در محدوده مرزی ۵۰ متوقف شده است. این در حالی است که بر اساس الگوی فصلی سال‌های گذشته، انتظار بهبود در وضعیت فعالیت‌های کسب‌وکارها در اسفندماه وجود داشت، زیرا اسفندماه معمولاً با افزایش تقاضای مصرف‌کنندگان همراه است، اما برخلاف انتظارات، نه‌تنها بهبود معناداری مشاهده نشد، بلکه شاخص‌ها نسبت به اسفند سال‌های گذشته نیز کاهش یافته‌اند.

بررسی‌های مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در شاخص مدیران خرید (PMI) موسوم به شامخ، نشان می‌دهد: کاهش در میزان تولید، سفارشات جدید و موجودی مواد اولیه بیانگر کاهش در سمت عرضه و تقاضاست، که ریشه در تشدید نوسانات ارزی، رشد هزینه‌های تولید، کمبود نقدینگی و کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان دارد. علاوه بر این محدود شدن تولید به دلیل افزایش هزینه‌های بنگاه‌ها و ناترازی‌های انرژی، منجر به کاهش به‌کارگیری نیروی انسانی شده و در همین حال عدم تناسب دستمزد با هزینه‌های معیشت، کاهش عرضه نیروی کار را به همراه داشته است.

بر اساس آخرین نظرسنجی انجام شده در ماه اسفند، شاخص مدیران خرید کل اقتصاد ایران که معیاری از شرایط کلی کسب‌وکار ماهانه است پس از تعدیل فصلی همچنان در ناحیه رکود باقی مانده است. شاخص مذکور برای اسفندماه معادل 48.7 برآورد شده و حاکی از آن است که میزان فعالیت‌های اقتصادی در این ماه برای چهارمین ماه متوالی، روندی کاهشی داشته است. البته نرخ کاهش در این ماه نسبت به ماه قبلی (47.0) اندکی کمتر گزارش شده است و علی‌رغم اینکه در اسفندماه به‌طورمعمول انتظار بهبود در فعالیت‌های کسب‌وکار وجود دارد، اما در این دوره شاخص کاهشی بوده است./آسیا نیوز