روزنامه آسیا-سما بابایی - ثمینه باغچه‌بان، نویسنده، پژوهشگر و فعال حوزه آموزش ناشنوایان، امروز چشم از جهان فروبست. او نه‌تنها راه پدرش جبار باغچه‌بان را ادامه داد بلکه با آثار ماندگار در ادبیات کودک و فعالیت‌های آموزشی، نسلی از کودکان، به‌ویژه ناشنوایان، را با دنیای تازه‌ای آشنا کرد. 

به گزارش شرق، او در کودکستان «باغچه‌ اطفال» تبریز چشم به جهان گشود و از همان نخستین روزها، در آغوش واژه، موسیقی و آموزش بالید. او نه‌تنها میراث پدرش، جبار باغچه‌بان، را پاس داشت بلکه با قلم و اندیشه‌ خود، چراغی تازه برافروخت؛ چراغی که کودکان، به‌ویژه ناشنوایان، در پرتو آن توانستند جهانی روشن‌تر را تجربه کنند. زندگی او قصه پیوند ادبیات و آموزش است؛ قصه‌ زنی که باور داشت «هیچ دیواری نمی‌تواند صدای عشق به یادگیری را خاموش کند».

تولدی در دل فرهنگ

او از همان آغاز، در فضایی پرورش یافت که پدرش، جبار باغچه‌بان، بنیان‌گذار آموزش نوین به کودکان و ناشنوایان، ایجاد کرده بود. همین بستر خانوادگی، مسیر آینده‌ او را رقم زد.

نویسنده‌ای برای کودکان

باغچه‌بان در عرصه‌ ادبیات کودک هم چهره‌ای شاخص بود. کتاب‌های او بارها مورد تقدیر قرار گرفتند از جمله:  «پل چوبی» و «نوروزها و بادبادک‌ها». این دو اثر در زمره‌ کتاب‌های برگزیده‌ شورای کتاب کودک قرار دارند. همچنین آثار دیگری چون «جم‌جمک برگ خزون»، «آفتاب مهتاب چه رنگه» و «روشنگر تاریکی‌ها» (زندگی‌نامه‌ جبار باغچه‌بان) از نوشته‌های ارزشمند او هستند.

 پیوند با فرهنگ عامه

ثمینه باغچه‌بان توجه ویژه‌ای به فولکلور ایرانی داشت. او ترانه‌ محلی معروف «دویدم و دویدم» را در قالب کتاب منتشر کرد و حتی نسخه‌ای ویدئویی به زبان اشاره برای ناشنوایان فراهم ساخت.

تحصیل و تخصص در آمریکا

پس از فارغ‌التحصیلی از دانشسرای عالی در رشته زبان انگلیسی، بورسیه‌ای به او فرصت داد به آمریکا برود. او در دانشگاه کلمبیا در سال ۱۳۳۲ کارشناسی ارشد آموزش و پرورش ناشنوایان گرفت.  سپس تحصیل خود را در رشته گفتاردرمانی ادامه داد. بازگشتش به ایران، آغاز مرحله‌ای تازه از فعالیت‌های آموزشی بود.

همکاری با بزرگان تعلیم و تربیت

ثمینه باغچه‌بان در جلسات تجدیدنظر کتاب‌های درسی، با چهره‌هایی چون عباس یمینی شریف، لیلی آهی و توران میرهادی همکار شد. در پی این همکاری‌ها، در سال ۱۳۴۰ از سوی وزارت آموزش و پرورش مامور شد کلاس‌های کارآموزی و کارورزی آموزگاران کلاس اول را در سراسر کشور برگزار کند.

روش باغچه‌بان در مرزهای ایران

او کتاب «روش تدریس» را برای سپاه دانش، با همکاری لیلی آهی تدوین کرد. این کتاب نه تنها در ایران بلکه در افغانستان و تاجیکستان هم تدریس شد و روش باغچه‌بان را جهانی‌تر کرد.

 مدیریت و مسئولیت‌های کلان

پس از درگذشت پدر، ثمینه باغچه‌بان مدیریت آموزشگاه باغچه‌بان را بر عهده گرفت و در ادامه  ریاست آموزشگاه مدیریت فنی جمعیت کر و لال‌ها را پذیرفت.  در سال ۱۳۵۰ مدیرعامل و بنیان‌گذار سازمان ملی رفاه ناشنوایان شد. در سال ۱۳۴۵ به مدیریت امور بالینی و دوره تربیت متخصص شنوایی‌سنجی و رابط ناشنوایان در دانشگاه ملی منصوب شد  و از سال ۱۳۴۱ هم‌زمان با تاسیس شورای کتاب کودک، به این نهاد پیوست و تا سال‌ها فعال ماند.

میراث فرهنگی و آموزشی

ثمینه باغچه‌بان نه تنها میراث پدرش را پاس داشت بلکه با آثاری که نوشت، نهادهایی که بنیان گذاشت، و شیوه‌هایی که توسعه داد، نام خود را در تاریخ آموزش و ادبیات کودک ایران ماندگار کرد. او پلی میان ادبیات کودک، فرهنگ عامه و آموزش تخصصی ناشنوایان بود./آسیانیوز