روزنامه آسیا-با ادامه آتش‌سوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم، دود غلیظ و آلاینده‌ای شهرهای مختلف خوزستان از جمله اهواز، سوسنگرد و حمیدیه را در برگرفته و زندگی روزمره مردم را با مشکلات جدی روبه‌رو کرده است. 

به گزارش ایرنا، آتش سوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم طی روزهای اخیر به یکی از نگرانی های اصلی مردم خوزستان تبدیل شده است؛ وزش باد موجب شد دود ناشی از این حریق گسترده به سمت شهرهای شرقی استان حرکت کند و ساکنان چندین شهرستان را با بحرانی تازه روبه رو سازد.

سازمان های متولی محیط زیست و مدیریت بحران تایید کرده اند که منشا آلودگی فعلی، سوختن بخش هایی از نیزارهای هورالعظیم در خاک عراق است، این شرایط علاوه بر کاهش دید افقی، شاخص آلودگی هوا را در برخی ساعات به وضعیت ناسالم و خطرناک رسانده است.

در کنار پیامدهای زیست محیطی و نابودی زیستگاه پرندگان و آبزیان، دود ناشی از آتش سوزی مشکلات جسمی و روانی متعددی برای شهروندان ایجاد کرده است؛ موضوعی که مردم در گفت وگو با خبرنگار ایرنا از آن گلایه دارند.

علی کعبی شهروند حمیدیه با اشاره به تاثیر مستقیم دود بر زندگی مردم گفت: چشم‌ها می‌سوزد و حتی در خانه هم نمی‌توان نفس راحت کشید، کودکان مدام سرفه می‌کنند و خانواده‌ها ناچارند رفت‌وآمد خود را به حداقل برسانند.

کعبی ادامه داد: زندگی در کنار هور برای مردم برکت بوده اما حالا به کابوسی تبدیل شده است و نگرانی‌ها درباره سلامت مردم و نابودی پرندگان و ماهی‌ها روزبه‌روز بیشتر می‌شود.

حسن طرفی دیگر شهروند حمیدیه با اشاره به وضعیت صبحگاهی در این شهر اظهار کرد: وقتی از خانه بیرون می‌آییم انگار در مه غلیظی فرو رفته‌ایم، اما این مه دود سمی است.

وی افزود: پزشکان هشدار داده‌اند بیماران قلبی و ریوی بیشتر آسیب می‌بینند و پدر سالخورده‌ام از شدت تنگی نفس بدون دستگاه اکسیژن دوام نمی‌آورد.

طرفی ادامه داد: حمیدیه شهر کوچکی است و امکانات درمانی محدودی دارد و اگر وضعیت به همین شکل ادامه پیدا کند بسیاری از بیماران مجبور به مهاجرت موقت خواهند شد.

عادل خنیفر کشاورز سوسنگردی گفت: دود آتش‌سوزی روی محصولات کشاورزی نشسته و نخل‌ها و سبزیجات در حال آسیب دیدن هستند.

وی افزود: این آلودگی به خاک و آب هم سرایت می‌کند و آینده زمین‌های کشاورزی منطقه را تهدید خواهد کرد.

خنیفر تاکید کرد: مردم سال‌ها با گرد و غبار دست و پنجه نرم کردند و حالا دود آتش‌سوزی نیز به آن اضافه شده است، این شرایط فشار روانی زیادی بر خانواده‌ها وارد کرده و انگیزه کار کردن در زمین را کاهش داده است.

مریم جابر، شهروند حمیدیه با اشاره به اثرات آلودگی بر کودکان گفت: بچه‌ها دیگر نمی‌توانند در فضای باز بازی کنند و حتی در خانه نیز بوی دود احساس می‌شود.

وی افزود: پنجره‌ها بسته شده اما باز هم دود داخل منازل نفوذ می‌کند.

جابر افزود: مشکل اصلی این است که مردم هیچ کنترلی بر آن طرف مرز ندارند و انتظار دارند مسئولان کشورمان با طرف عراقی وارد مذاکره جدی شوند تا این آتش‌سوزی‌ مهار شود.

کنترل آتش‌سوزی بخش عراقی تالاب هورالعظیم در حیطه اختیارات ایران نیست

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان روز گذشته در نشستی در این خصوص اظهار کرد: بخش قابل توجهی از تالاب هورالعظیم در عراق خشک شده و کنترل این آتش‌سوزی‌ها در حیطه اختیارات ایران نیست.

محمدجواد اشرفی ادامه داد: بر اساس پایش های ماهواره ای در ۶ ماه گذشته، تقریبا در بیشتر روزها شاهد انتشار دود ناشی از آتش سوزی در بخش عراقی هورالعظیم بوده ایم که این موضوع آثار بهداشتی و روانی قابل توجهی برای شهروندان استان به ویژه در شهرستان هویزه ایجاد کرده است.

اشرفی افزود: این آتش سوزی ها به طور جدی از سوی استاندار خوزستان و دستگاه های مرتبط در سطح ملی پیگیری و شرایط موجود به ریاست جمهوری و معاون اول منعکس شده است؛ دستورات لازم نیز به وزارت بهداشت، وزارت نفت و وزارت کشور صادر شده تا با اقدامات لازم از شدت اثرات آن کاسته شود.

وی ادامه داد در داخل استان نیز اقداماتی همچون توزیع ماسک، کاهش ساعات کاری ادارات در شرایط اضطرار و افزایش تاب آوری مردم اجرا شده است.

در ادامه گفت وگو با شهروندان، عادل خنیفر کشاورز سوسنگردی اظهار کرد: دود آتش‌سوزی روی محصولات کشاورزی نشسته و رطب، خارک‌ها و سبزیجات در حال آسیب دیدن هستند.

وی افزود: این آلودگی به خاک و آب هم سرایت می‌کند و آینده زمین‌های کشاورزی منطقه را تهدید خواهد کرد.

خنیفر تاکید کرد: مردم سال‌ها با گرد و غبار دست و پنجه نرم کردند و حالا دود آتش‌سوزی نیز به آن اضافه شده است، این شرایط فشار روانی زیادی بر خانواده‌ها وارد کرده و انگیزه کار کردن در زمین را کاهش داده است.

مریم جابر، شهروند حمیدیه با اشاره به اثرات آلودگی بر کودکان گفت: بچه‌ها دیگر نمی‌توانند در فضای باز بازی کنند و حتی در خانه نیز بوی دود احساس می‌شود.

وی افزود: پنجره‌ها بسته شده اما باز هم دود داخل منازل نفوذ می‌کند.

جابر افزود: مشکل اصلی این است که مردم هیچ کنترلی بر آن طرف مرز ندارند و انتظار دارند مسئولان کشورمان با طرف عراقی وارد مذاکره جدی شوند تا این آتش‌سوزی‌ مهار شود.

رضا عباسی، شهروند اهوازی با اشاره به ترکیب دود آتش‌سوزی با آلاینده‌های صنعتی و ترافیکی گفت: شرایط هوا در اهواز غیرقابل تحمل شده است، وجود کارخانه‌ها و خودروهای زیاد باعث شده این آلودگی تشدید شود.

عباسی ادامه داد: کلان‌شهر اهواز جمعیت میلیونی دارد و اگر شرایط به همین شکل ادامه یابد آمار بیماران تنفسی در بیمارستان‌ها افزایش پیدا خواهد کرد و مسئولان باید برای سلامت مردم یک راهکار فوری ارائه کنند.

خالد ساعدی از سوسنگرد اظهار کرد: هورالعظیم سرمایه ملی است، اما سال‌ها رها شده و کسی برای مدیریت آن اقدام نکرده است.

وی گفت: آتش‌سوزی‌های پی‌درپی نشان می‌دهد که یک بحران مدیریتی جدی وجود دارد و این آتش نه تنها مردم بلکه حیات‌وحش را نیز نابود می‌کند.

فاطمه دحیمی، شهروند سوسنگرد با اشاره به دشواری تردد در شهر گفت: دود باعث شده حتی خرید روزانه و رفت‌وآمد سخت شود و بسیاری از مردم از ماسک استفاده می‌کنند، اما ماسک‌های معمولی جوابگو نیستند.

دحیمی تاکید کرد: سلامت مردم نباید قربانی بی‌توجهی‌ها شود و اگر این آتش‌سوزی‌ها ادامه یابد مهاجرت از شهرها افزایش پیدا می‌کند و منطقه خالی از سکنه خواهد شد.

هویزه فاقد بیمارستان است

فرماندار هویزه نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: این شهرستان فاقد بیمارستان است و تنها یک درمانگاه دارد، اغلب بیماران تنفسی ناچارند به شهرهای دیگر مراجعه کنند؛ با این حال، یک دستگاه رادیولوژی برای تشخیص بیماری های تنفسی در درمانگاه هویزه مستقر شده است.

عباس پورعاطف با بیان اینکه همچنان بخش عراقی تالاب هورالعظیم در حال سوختن است اظهار کرد: تالاب هورالعظیم در بخش عراقی در حال حاضر دچار خوداشتعالی است و با وجود اقدامات و تلاش‌های زیادی که از سوی ایران انجام گرفته همچنان این آتش‌سوزی ادامه دارد.

براساس این گزارش، حدود یک ماه پیش به دستور استاندار خوزستان، هواپیمای آب پاش برای مهار آتش سوزی در هورالعظیم به کار گرفته شد اما این اقدام تاثیر قابل توجهی نداشت و آلودگی هوا همچنان ادامه دارد، این شرایط ضرورت برنامه ریزی منسجم تر، تجهیز امکانات کارآمدتر و همکاری جدی تر ایران و عراق را آشکار می سازد.

این آتش سوزی نشان داد بحران های زیست محیطی مرز نمی شناسند و دود ناشی از حریق علاوه بر نابودی زیستگاه های طبیعی، سلامت شهروندان خوزستان را به شکل جدی تحت تاثیر قرار داده است؛ موضوعی که در صورت تداوم می تواند پیامدهای اجتماعی و اقتصادی، از جمله مهاجرت اجباری مردم را به دنبال داشته باشد.

کارشناسان معتقدند مدیریت مقطعی پاسخگوی چنین بحران هایی نیست و باید راهکارهای بلندمدت همچون پایش دائمی تالاب، تشکیل تیم های مشترک اطفای حریق و تقویت دیپلماسی محیط زیست در دستور کار قرار گیرد.

هورالعظیم یکی از بزرگ‌ترین تالاب‌های کشور است که در غرب استان خوزستان و در مرز ایران و عراق قرار دارد، این تالاب بخش پایانی حوضه رودخانه کرخه به شمار می‌رود و از دیرباز به‌عنوان زیستگاهی ارزشمند برای انواع پرندگان مهاجر، ماهی‌ها، گاومیش‌ها و پوشش گیاهی متنوع شناخته می‌شود. هورالعظیم علاوه بر ارزش‌های زیست‌محیطی، نقش مهمی در تعدیل آب‌وهوای منطقه، جلوگیری از ریزگردها و تامین معیشت جوامع محلی دارد.

این تالاب در محدوده شهرستان‌های هویزه و دشت‌آزادگان واقع شده و از سمت غرب به مرزهای آبی کشور عراق می‌رسد. هورالعظیم به پنج بخش تقسیم می‌شود که بخشی از آن در خاک ایران و بخشی در خاک عراق قرار دارد.

مساحت کل تالاب حدود ۱۱۸ هزار هکتار برآورد شده است که حدود دوسوم آن در ایران قرار دارد. در سال‌های اخیر، به دلیل خشکسالی، سدسازی و فعالیت‌های نفتی بخشی از این تالاب دچار آسیب شده، اما همچنان از مهم‌ترین منابع طبیعی خوزستان به شمار می‌رود.
هورالعظیم از اهواز، مرکز استان خوزستان، حدود ۱۲۰ کیلومتر فاصله دارد و دسترسی به آن از طریق جاده اهواز – سوسنگرد – هویزه امکان‌پذیر است. این تالاب نه تنها جاذبه‌ای طبیعی و گردشگری محسوب می‌شود، بلکه برای مردم بومی منطقه که به صید ماهی، دامداری و پرورش گاومیش وابسته‌اند، شریان حیاتی به شمار می‌رود.

حفظ و احیای هورالعظیم همواره یکی از دغدغه‌های اصلی دوستداران محیط زیست و مسئولان است./آسیانیوز