مهدی کریمی تفرشی

روزنامه آسیا-وضعیت بازار طلا در ایران، نشان‌دهنده یک پدیده اقتصادی چندوجهی است که عوامل داخلی و خارجی متعددی در آن نقش دارند. این جهش ناگهانی قیمت طلا نه تنها بازتاب‌دهنده شرایط فعلی اقتصاد کلان ایران است، بلکه انتظارات و پیش‌بینی‌های فعالان بازار را نیز به تصویر می‌کشد. بازگشت تحریم‌های بین‌المللی یک عامل اساسی و تعیین‌کننده است. تحریم‌ها با محدود کردن دسترسی ایران به بازارهای جهانی و منابع مالی، به‌طور مستقیم بر ارزش پول ملی تأثیر می‌گذارند. این امر به افزایش نرخ تورم و کاهش ارزش ریال منجر می‌شود که در نتیجه، قیمت دارایی‌های امن مانند طلا را بالا می‌برد.

با توجه به تحریم‌های جدید و افزایش نرخ ارز، انتظارات تورمی در بالاترین سطح خود قرار گرفته است. زمانی که مردم پیش‌بینی می‌کنند ارزش پول ملی در آینده کاهش خواهد یافت، برای حفظ قدرت خرید خود به سمت خرید طلا و ارزهای خارجی هجوم می‌آورند. این افزایش تقاضا به طور مستقیم باعث بالا رفتن قیمت طلا می‌شود. به گفته کارشناسان، عبور طلا از مرزهای روانی دیگر یک «احتمال» نیست بلکه یک «انتظار» است و نشان می‌دهد که ذهنیت غالب در بازار، صعودی و بدون توقف است. این نوع تفکر، تقاضای بیشتری را تحریک کرده و چرخه افزایش قیمت را تسریع می‌کند.

با توجه به شرایط تحریمی و مشکلات ساختاری اقتصاد، ابزارهای بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز و در نتیجه، قیمت طلا بسیار محدود است. هرگونه تلاش برای تزریق ارز به بازار یا کنترل دستوری قیمت‌ها، ممکن است در کوتاه‌مدت تأثیر داشته باشد، اما در بلندمدت نمی‌تواند با عوامل کلان و انتظارات تورمی مقابله کند.

مهدی کریمی تفرشی، پژوهشگر دیپلماسی اقتصادی

آسیانیوز