روزنامه آسیا-گزارش «چشم‌انداز جهانی نفت ۲۰۵۰» اوپک با ترسیم دو سناریوی کلیدی فناوری‌محور و رشد عادلانه، آینده تقاضای انرژی جهان را بررسی کرده است. پیشرفت سریع فناوری‌ها، برقی‌سازی و جذب کربن می‌تواند تقاضای نفت را تا سال ۲۰۵۰ به ۹۵ میلیون بشکه در روز کاهش دهد، در حالی‌که توسعه اقتصادی پرشتاب و دسترسی گسترده‌تر به انرژی در کشورهایدر حال توسعه این تقاضا را تا ۱۱۸ میلیون بشکه افزایش می‌دهد.

گزارش «چشم‌انداز جهانی نفت ۲۰۵۰» که از سوی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) منتشر شده به بررسی سناریوهای مختلف و تأثیر آن‌ها بر تقاضای جهانی انرژی به‌ویژه نفت پرداخته است. این گزارش با تمرکز بر دو سناریوی جایگزین، یعنی سناریوی فناوری‌محور (TDS) و سناریوی رشد عادلانه (EGS)، به تحلیل روندهای تقاضا و ترکیب انرژی در جهان تا سال ۲۰۵۰ می‌پردازد.

سناریوی فناوری‌محور بر سرمایه‌گذاری‌های گسترده در فناوری‌های پیشرفته برای کاهش مصرف انرژی و تغییر ترکیب انرژی تمرکز دارد. این سناریو فرض می‌کند که سرمایه‌گذاری‌ها در فناوری‌هایی مانند تولید برق از منابع تجدیدپذیر، نیروگاه‌های هسته‌ای و توربین‌های گازی با راندمان بالا، با سرعت بیشتری نسبت به سناریوی مرجع انجام می‌شود.

در این سناریو تقاضای جهانی نفت تا سال ۲۰۳۵ به ۱۰۳ میلیون بشکه در روز می‌رسد، اما پس از آن به‌تدریج تا سال ۲۰۵۰ به ۹۵ میلیون بشکه در روز کاهش می‌یابد. این کاهش بیشتر به‌دلیل جایگزینی برق و گاز طبیعی به جای نفت در بخش‌های صنعتی و حمل‌ونقل است، اما تقاضای نفت در بخش پتروشیمی به‌دلیل افزایش نیاز به محصولات پلاستیکی برای ساخت خودروها، پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی اندکی افزایش می‌یابد.

در سناریوی فناوری‌محور برق در بخش‌های صنعتی، حمل‌ونقل و مسکونی با سرعت بیشتری جایگزین سوخت‌های فسیلی می‌شود و تقاضای برق را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد. در مقابل بهبود راندمان در فناوری‌های موتور، تولید برق و استفاده صنعتی از انرژی، تقاضای کلی انرژی به‌ویژه تقاضای نفت را کاهش خواهد داد.

در مقابل اما سناریوی رشد عادلانه بر رشد سریع‌تر اقتصادی در کشورهای در حال توسعه به‌ویژه در هند و بهبود دسترسی به انرژی و کاهش فقر انرژی تمرکز دارد و فرض می‌کند که رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) جهانی به‌طور متوسط ۰.۳ درصد بالاتر از سناریوی مرجع است که به افزایش تقاضای انرژی در مناطق در حال توسعه منجر می‌شود. در این سناریو تقاضای جهانی انرژی تا سال ۲۰۳۵ معادل ۸ میلیون بشکه نفت در روز بیشتر از سناریوی مرجع است و تا سال ۲۰۵۰ این شکاف به ۱۶ میلیون بشکه نیز می‌رسد.

در سناریوی رشد عادلانه تقاضای جهانی نفت تا سال ۲۰۵۰ به ۱۱۸ میلیون بشکه در روز می‌رسد که ۶ میلیون بشکه بیشتر از سناریوی مرجع است. این افزایش بیشتر در بخش‌های صنعتی، مسکونی و حمل‌ونقل در کشورهای غیر عضو در سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) به‌دلیل گسترش طبقه متوسط، شهرنشینی و صنعتی‌سازی اتفاق خواهد افتاد. همین‌طور انرژی‌های تجدیدپذیر و هسته‌ای در این سناریو رشد جالب توجهی دارند و تا سال ۲۰۵۰ تقاضای آن‌ها به معادل ۱۳۴ میلیون بشکه نفت در روز می‌رسد که ۱۰ میلیون بشکه بیشتر از سناریوی مرجع است.

سناریوهای ارائه‌شده در گزارش اوپک نشان‌دهنده طیف گسترده‌ای از احتمالات برای آینده انرژی جهان هستند. سناریوی فناوری‌محور بر کاهش تقاضای نفت از طریق فناوری‌های پیشرفته و جایگزینی سوخت‌ها تمرکز دارد، در حالی‌ که سناریوی رشد عادلانه بر افزایش تقاضای انرژی به‌دلیل توسعه اقتصادی و بهبود دسترسی به انرژی تأکید می‌کند./آسیانیوز