آسیانیوز- مسئله فساد اقتصادی مشکلی است که هر از گاهی انتشار اخبار آن، همچون تیری بر پیکر افکار عمومی و اخلاقیات جامعه فرود می‌آید. اثرات ناشی از این فسادها برای مدت‌ها در زیرین‌ترین بخش‌های اقتصادی باقی خواهد ماند. سؤال اساسی این است که این فسادها از چه فیلترهایی عبور می‌کنند و چگونه روی می‌دهند؟ و از همه مهم‌تر، چگونه می‌توان به شفافیت به‌عنوان مهم‌ترین مانع و نافی فساد اقتصادی جامعه عمل پوشاند؟
در همین راستا، دکتر کاظم وادی‌زاده در تشریح این موضوع و مبانی و مولفه‌های فساد اقتصادی در گفت‌وگو با آسیا گفت: «وقتی فسادی شکل می‌گیرد، نگاه‌ها به سمت حسابداران و حسابرسان است و همه انتظار پاسخگویی از جانب آن‌ها را دارند. اما وقتی هرم فساد و تقلب را بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که بسیاری از مولفه‌ها و متغیرها بر فساد تأثیر می‌گذارند. عواملی مانند ساختار دولتی نامناسب، مدیرعامل غیرمؤثر، منابع انسانی ضعیف، و قوانین و مقرراتی که به درستی تدوین و اجرا نمی‌شوند، همه در بروز فساد نقش دارند.
تجربه و آمارهای جهانی، از جمله در آمریکا، نشان می‌دهد که مهم‌ترین عامل موثر بر فساد اقتصادی در کشورها ناشی از قوانین بد است. قانونی که به خوبی تدوین نشود و با ساختارهای اقتصادی مطابقت نداشته باشد، زمینه ایجاد فساد را ایجاد می‌کند. قانونی که نتواند پیش‌بینی کند که در کجا باید نظارت بیشتری وجود داشته باشد، منجر به شکل‌گیری بیشتر فساد خواهد شد. بنابراین، نباید از یک حسابدار یا حسابرس انتظار داشت که مانع از بروز تقلب شود؛ زیرا این فساد و تقلب، همانطور که گفتم، ریشه در مسائل قانونی و ساختاری دارد.»
این کارشناس مالی و اقتصادی در ادامه، علاوه بر نقد ساختارها و قوانین، به منشأ فرهنگی فساد اقتصادی نیز پرداخت و گفت: «در برخی موارد، مؤلفه‌های دیگری نیز بر فساد اقتصادی تأثیر می‌گذارند که می‌توان به عواملی مانند فرهنگ، اخلاق و ارزش‌ها اشاره کرد. به‌عنوان مثال، در جامعه‌ای که فرار مالیاتی یک نوع اعتبار و ارزش محسوب می‌شود، مأمور یا سازمان مالیاتی به مشاورانی برای فرار مالیاتی تبدیل می‌شوند. بنابراین، نباید انتظار داشته باشید که فرار مالیاتی در جامعه مذموم شود؛ بلکه به یک افتخار تبدیل خواهد شد. بنابراین فساد مالی شامل مؤلفه‌ها و متغیرهای متعددی است.»
عضو شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران به اهمیت شفافیت مالی برای جلوگیری از فساد اقتصادی اشاره کرد و گفت: «شفافیت مالی یکی از بنیادی‌ترین و اساسی‌ترین رفتارهایی است که دولت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی را نظام‌مند می‌کند و تقلب و فساد مالی را کاهش می‌دهد. وقتی سامانه‌ای با اطلاعات مالی مشخص وجود داشته باشد که همه امور مالی را شفاف اعلام کند، شکل‌گیری فساد مالی به‌مراتب کمتر خواهد شد. بنابراین، دسترسی به اطلاعات مالی درست و دقیق نیز در کاهش فساد اقتصادی مؤثر است.»
دکتر کاظم وادی‌زاده درباره جایگاه و نقش حسابداران و حسابرسان در کاهش یا افزایش فساد مالی اظهار داشت: «در مورد حسابداران و حسابرسان نیز می‌توان گفت که با وجود فناوری‌های مناسب و سامانه‌های گزارشگری مالی و اقتصادی کارآمد، شاهد کاهش فساد مالی خواهیم بود. باید حسابداران و حسابرسان توانمندی داشته باشیم و فرآیندهای ثبت، ضبط و گزارشگری را به خوبی انجام دهیم. در این نوع سامانه‌های شفاف، فرار مالیاتی، پولشویی، فساد و دزدی به‌مراتب کمتر خواهد بود. در ساختارهای غیرشفاف، هرجا که حسابداری و حسابرسی درست صورت نگیرد، دچار آسیب و فساد مالی خواهیم شد. بنابراین، بخشی از این ساختار به حاکمیت مربوط می‌شود و بخشی دیگر به ثبت، ضبط و نگهداری حساب‌ها که باید افرادی را به‌عنوان حسابدار تربیت کنیم که از نظر اخلاقی و ارزشی پایبند به اصول باشند.»
دیدگاه خود را بنویسید