روزنامه آسیا- به گزارش ایلنا، در پی تحقیقات جدید پژوهشگران دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران، الگوریتمی نوین برای مدل‌سازی و تخمین فرسایش خاک معرفی شده که دقت بالاتری نسبت به روش‌های مرسوم دارد. این پژوهش در رساله دکتری سمیه ابراهیم‌زاده و به راهنمایی دکتر سیدکاظم علوی‌پناه و دکتر سارا عطارچی انجام شده است.
دکتر علوی‌پناه در توضیح این موضوع، تأکید کرد
که فرسایش خاک یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات زیست‌محیطی است که باعث کاهش حاصلخیزی خاک، نابودی پوشش گیاهی، خطر سیلاب‌ها، از دست دادن منابع آبی و حتی کاهش حجم مفید سدها می‌شود. او افزود: «ایران با داشتن نرخ فرسایش خاک ۱۶.۵ تن در هکتار، به طور قابل توجهی از میانگین جهانی و آسیایی فراتر رفته است. این کشور در حالی که تنها ۱.۱ درصد از مساحت خشکی زمین را به خود اختصاص داده، حدود ۸ درصد فرسایش خاک جهانی را به دوش می‌کشد.»
وی با بیان اینکه در این تحقیق یک الگوریتم جدید بر مبنای تلفیق الگوریتم فراابتکاری «نهنگ» (Whale) و الگوریتم تحلیلی VCE برای تخمین دقیق‌تر فرسایش خاک ارائه شده است، اظهار داشت: «در الگوریتم پیشنهادی ابتدا مولفه‌های واریانس پارامترهای مدل با استفاده از روش تحلیلی VCE تخمین زده می‌شود، سپس تابع هدف در الگوریتم نهنگ به وسیله مهمترین پارامترهای مدل، بهینه و مجدد تعریف می‌شود. در نهایت با حل مسئله غیرمحدب مدل با الگوریتم نهنگ بهبودیافته، پارامترهای مجهول مدل تخمین زده می‌شود. معیارهای ریاضی نشان می‌دهد الگوریتم پیشنهادی در تخمین رویه سه‌بعدی فرسایندگی باران، صحت بیشتری نسبت به الگوریتم‌های پایه و روش رایج LS دارد.»
در مطالعه موردی انجام‌شده در حوزه آبخیز طالقان، نرخ فرسایش خاک ۵۷.۹۵ تن در هکتار برآورد شده که نشان‌دهنده وضعیت بحرانی این منطقه است. این الگوریتم به‌ویژه در شناسایی مناطق بحرانی برای برنامه‌ریزی‌های حفاظتی می‌تواند مفید باشد.
وی درباره امکان بهره‌گیری از یافته‌های این پژوهش گفت: «از نتایج این تحقیق می‌توان برای شناسایی مناطقی از حوزه که نرخ بالاتر و بحرانی‌تر فرسایش را دارند جهت اولویت‌بندی اقدامات حفاظت خاک بهره برد. به طور کلی، الگوریتم پیشنهادی در این پژوهش، می‌تواند به اجرای تحقیق کمی و کیفی جامع برای بررسی فرسایش خاک در سراسر کشور و برنامه‌ریزی برای مهار این پدیده مخرب کمک کند.»/آسیا نیوز
دیدگاه خود را بنویسید