روزنامه آسیا- نوسان افسارگسیخته نرخ ارز در ماه‌های گذشته و متعاقب آن احساس ناامنی اقتصادی، خرید و فروش طلا را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش داد. در این زمینه، فروش مجازی طلا با رشد خیره‌کننده‌ای روبه‌رو شده است و شاهد انواع صفحات و پلتفرم‌های مجازی هستیم که به‌عنوان دلال و واسطه عمل می‌کنند. این در حالی است که هنوز نظارتی قانونی و فراگیر در این حوزه وجود ندارد و بسیاری از مبادی فروش، فاقد مجوزهای قانونی‌اند.

در همین راستا، رئیس پلیس امنیت اقتصادی اعلام کرده است که بیش از ۱۰ میلیون نفر به صورت آنلاین طلای آب‌شده خریده‌اند. سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد: «با پیگیری ویژه پلیس و دستور مقامات قضائی، بیش از یک و نیم تن طلا را از شرکت‌ها گرفتیم و در اختیار بانک‌های عامل؛ کارگشا و ملت قرار دادیم و آمارها نشان می‌دهند که بیش از ۱۰ میلیون نفر از این پلتفرم‌ها طلای آب‌شده خریداری کرده‌اند؛ بنابراین تضمین سرمایه‌ای که مردم در این پلتفرم‌ها گذاشته‌اند کجاست؟»

به گزارش مهر، سردار رحیمی به موضوعی اشاره دارد که طی چند روز گذشته در رسانه‌های مختلف کشور به آن پرداخته شده و آن خطر بروز جرایمی مانند خالی فروشی و کلاهبرداری است. درواقع خالی فروشی، نوعی معامله است که در آن فروشنده بدون داشتن دارایی واقعی، متعهد به فروش آن می‌شود، معمولاً با این هدف که از کاهش قیمت سود ببرد. این اصطلاح در بازار معاملات طلا به معنای فروش دارایی‌ای است که فروشنده در حال حاضر مالک آن نیست.

از سویی دیگر بسیاری از این فروشندگان به‌طور مشخص اعلام نمی‌کنند که چه‌زمانی و چگونه طلای خریداری‌شده به‌صورت فیزیکی تحویل داده می‌شود، این موضوع به‌ویژه در مورد طلای آب‌شده، بسیار پررنگ است که می‌تواند در نهایت تبدیل به یک کلاهبرداری اینترنتی شود. بر همین اساس نیز با توجه به ماهیت فروش آنلاین، احتمال وقوع چنین جرمی دور از انتظار نیست.

محمد کشتی آرای، عضو کمیسیون تخصصی طلا، جواهر و نقره اتاق اصناف ایران نیز در این رابطه گفته است: «هر کدام از تبلیغات فروش آنلاین طلا که در اتوبان‌ها دیده می‌شود، میلیاردها تومان هزینه دارد و سوال مهمی که مطرح می‌شود این است که اجاره سنگین این بیلبوردهای تبلیغاتی از کجا تأمین می‌شود که به طور حتم از جیب مردم هزینه می‌شود.»

وی عنوان کرده است: «هیچ تضمینی در خصوص فعالیت این سایت‌ها و پلتفرم‌ها وجود ندارد. زیرا طبق قانون به هر میزانی که طلا می‌فروشند، باید پشتوانه فیزیکی آن در بانک مرکزی یا یکی از بانک‌های کشور ذخیره شده باشد و چون در حال حاضر چنین پشتوانه‌ای وجود ندارد، باید به فعالیت این سایت‌ها و پلتفرم‌ها شک کرد.»
خالی‌فروشی تنها یکی از خطرات است، علاوه بر خالی فروشی احتمال فروش طلا با عیار پایین و تقلبی نیز دور از انتظار نیست، چراکه در صورت عدم نظارت بر این کسب‌وکارها، بسیاری از این پلت‌فرم‌ها ممکن است بنا به ماهیتی که دارند طلایی تحویل مشتری دهند که عیاری پایین‌تر از عیار مورد ادعای فروشنده داشته باشد. در واقع در این جرم طلاهای خریداری‌شده دارای عیار پایین‌تر از آن‌چه ادعا شده، است.

بنابراین با توجه به اینکه در خرید آنلاین طلا، امکان بررسی فیزیکی و اطمینان از اصالت آن وجود ندارد، خریداران باید صرفاً به ادعاهای فروشنده اعتماد کنند که در خرید آنلاین طلا، امکان بررسی فیزیکی و اطمینان از اصالت آن وجود ندارد، خریداران باید صرفاً به ادعاهای فروشنده اعتماد کنند این امر همانطور که ذکر شد، ریسک بالایی به‌همراه دارد.

کیومرث امیریان، رئیس کمیسیون تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف ایران، در این رابطه گفته است که در سال ۱۳۹۹، حدود ۲۸۶ کسب‌وکار مجوز فروش آنلاین طلا دریافت کرده‌اند. این در حالی است که او تخمین می‌زند که ۱.۵ تن طلا، حدود ۸۰ درصد از مجموع طلای فروخته‌شده توسط پلتفرم‌ها، در بانک‌ها سپرده‌گذاری شده است.

این آمار نشان می‌دهد که بخشی از طلای خریداری‌شده در اختیار پلتفرم‌ها قرار دارد و مردم هنوز نسبت به شرایط ذخیره‌سازی و مدیریت آن نگرانی‌هایی دارند. امیریان همچنین به لزوم صدور فاکتور برای هر طلای فروخته‌شده تأکید کرده است و معتقد است که در غیر این صورت، پلتفرم‌ها مرتکب تخلف صنفی خواهند شد.