روزنامه آسیا-محققان کشور در یک تحقیق علمی، میزان ذرات ریز پلاستیکی موجود در مجرای بینی افراد را پیش و پس از استفاده از ماسک بررسی کردند و به تصویری روشن از تأثیر ماسک بر ورود این ذرات دست یافتند.

به گزارش ایسنا، میکروپلاستیک‌ها ذرات بسیار کوچک پلیمر هستند که اندازه آن‌ها بین یک میکرومتر تا پنج میلی‌متر متغیر است و در هوا، آب، خاک و وسایل روزمره یافت می‌شوند. برخی از این ذرات از فرسایش پلاستیک‌ها، لوازم پزشکی و مواد شیمیایی آزاد شده و می‌توانند وارد دستگاه تنفسی شوند. این ذرات به دلیل توانایی نفوذ به بخش‌های عمیق ریه، نگرانی‌های جدی درباره اثرات تنفسی و سیستم ایمنی ایجاد کرده‌اند. با توجه به استفاده گسترده از ماسک در محیط‌های پزشکی و عمومی، نقش آن در کاهش یا افزایش تماس با این آلاینده‌ها اهمیت بیشتری یافته و ضرورت مطالعات دقیق‌تر را برجسته کرده است.

موضوع دیگر، نبود داده‌های واقعی درباره مقدار میکروپلاستیک‌ها در مجاری بینی افراد در شرایط روزمره است. بیشتر مطالعات گذشته از دستگاه‌های شبیه‌ساز تنفس استفاده کرده‌اند که نمی‌تواند دقیقاً شرایط محیطی و فردی را بازسازی کند، در حالی که مایع شستشوی بینی نمایی واقعی از آلاینده‌هایی ارائه می‌دهد که وارد بینی می‌شوند. در همین راستا، مریم حضرتی از دانشگاه علوم پزشکی اردبیل در پژوهشی به بررسی اثر استفاده از ماسک بر حضور میکروپلاستیک‌ها در مجرای بینی پرداخت تا روشن شود ماسک‌ها تنها سپر محافظ هستند یا خود نیز منبعی از ذرات پلاستیکی محسوب می‌شوند.

در بخش روش کار، نمونه‌های ماسک استفاده شده و نمونه‌های شستشوی بینی کارکنان بخش‌های مختلف بیمارستان امام خمینی اردبیل جمع آوری شدند. سپس این نمونه‌ها در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی آنالیز شد تا مقدار ذرات اندازه گیری و اندازه آن‌ها تعیین شود. این کار امکان مقایسه میان وضعیت افراد پیش از استفاده از ماسک و پس از آن را فراهم کرد.

نتایج نشان دادند که میزان میکروپلاستیک ها در مایع شستشوی بینی پیش از استفاده از ماسک بیشتر از زمانی بود که افراد ماسک استفاده کرده بودند. پیش از استفاده از ماسک، این مقدار ۲۶.۹ میکروپلاستیک در هر میلی لیتر بود اما پس از استفاده از ماسک به ۷.۷۶ میکروپلاستیک کاهش یافت. این یافته نشان می‌دهد ماسک‌ها می‌توانند ورود بخشی از میکروپلاستیک های موجود در محیط را محدود کنند.

در عین حال، بخش دیگری از یافته‌ها نشان دادند که ماسک‌ها خود نیز مقدار کمی از میکروپلاستیک های با اندازه کوچک تر آزاد می‌کنند. درصد ذرات در محدوده اندازه ۱.۵ تا ۲۵ میکرومتر در نمونه‌های بینی پس از استفاده از ماسک بیشتر شد و از ۶۹ درصد به ۸۸ درصد رسید. این موضوع نشان می‌دهد بخشی از ذرات کوچک تر ممکن است از الیاف ماسک جدا و وارد مجرای بینی شوند.

به گفته محققان، تعداد میکروپلاستیک های موجود در ماسک‌های استفاده شده بسیار بیشتر از ماسک‌های نو بود. این موضوع می‌تواند به جذب ذرات موجود در هوا توسط ماسک مرتبط باشد. همچنین بیشترین آلودگی در بخش آزمایشگاه دیده شد که می‌تواند ناشی از حضور ابزار و مواد حاوی پلاستیک باشد.

نتایج پژوهش نشان داد که ماسک‌ها در کاهش ورود ذرات محیطی به مجاری بینی مؤثر هستند، اما خود نیز مقدار کمی از ذرات کوچک‌تر را وارد بینی می‌کنند. داده‌ها همچنین تفاوت شرایط واقعی تنفس با آزمایش‌های شبیه‌سازی شده را تأیید می‌کنند. این مطالعه در «مجله سلامت و بهداشت» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل منتشر شده است./آسیانیوز