روزنامه آسیا-به گزارش رویترز به نقل از دو منبع دیپلماتیک اروپایی و یک منبع دیپلماتیک ایرانی، دیپلمات‌های ارشد جمهوری اسلامی ایران و سه قدرت اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) قرار است روز جمعه ۱۶ مه در استانبول ترکیه دیدار و درباره برنامه هسته‌ای ایران گفتگو کنند.

به گزارش عصر ایران به نقل از یورو نیوز، این گفتگوها که ابتدا قرار بود در ۲ مه و یک روز پیش از دور چهارم مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا برگزار شود، به دلیل تعویق مذاکرات تهران و واشنگتن به تاخیر افتاد.

رویترز گزارش داده است که علت تعویق گفتگوی میان ایران و تروئیکای اروپایی، نگرانی اولیه این کشورها از احتمال به حاشیه رانده شدن مذاکرات تهران و واشنگتن بود. با این حال، آن‌ها در نهایت تصمیم گرفتند حفظ گفتگو با تهران و تاکید مجدد بر دیدگاهشان نسبت به چارچوب توافق هسته‌ای احتمالی را در راستای منافع خود بدانند.

جمهوری اسلامی ایران نیز با هدف باز نگه داشتن گزینه‌های خود و ارزیابی موضع قدرت‌های اروپایی در قبال احتمال بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل، مشتاق به برگزاری این مذاکرات است.

عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در یادداشتی که روز شنبه در مجله فرانسوی «لوپوئن» منتشر شد، تروئیکای اروپایی را به «انفعال» در قبال مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا متهم کرد و هشدار داد که استفاده از سازوکار «ماشه» در برجام و بازگرداندن تحریم‌ها، نه تنها به نقش‌آفرینی اروپا در توافق هسته‌ای با تهران پایان می‌دهد، بلکه منجر به تشدید تنش‌های بی‌بازگشت خواهد شد.

آقای عراقچی نوشته بود: «چنین راهبرد تقابلی ممکن است به بحران جهانی در زمینه اشاعه تسلیحات هسته‌ای منجر شود که در درجه اول گریبان‌گیر خود اروپایی‌ها خواهد بود.»

این در حالی است که وزرای خارجه و رهبران فرانسه، آلمان و بریتانیا در هفته‌های اخیر بارها پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران را تهدیدی جدی برای امنیت خود دانسته و احتمال فعال کردن سازوکار ماشه را مطرح کرده‌اند.

ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه روز ۱۴ آوریل و پس از برگزاری نخستین دور مذاکرات ایران و آمریکا ضمن استقبال از این مذاکرات گفته بود: «آمریکا آخر هفته گذشته گفت‌وگوهایی را با ایران آغاز کرده است و ما از این رویکرد بسیار استقبال می‌کنیم، اما با دوستان و شرکای بریتانیایی و آلمانی خود مراقب خواهیم بود که مذاکرات احتمالی کاملا منطبق با منافع امنیتی ما در قبال برنامه هسته‌ای ایران باشد؛ برنامه‌ای که برای خاک فرانسه و اروپا یک تهدید جدی به شمار می‌رود.»

روابط تروئیکای اروپایی با جمهوری اسلامی ایران در یک سال گذشته به دلیل موضوعاتی چون حمایت تهران از روسیه در جنگ اوکراین، برنامه موشکی و بازداشت شهروندان اروپایی در ایران، رو به تیرگی گذاشته است.

تهران نیز تاکید دارد که کشورهای اروپایی به خروج آمریکا از برجام واکنش مناسب نشان ندادند و مزایای اقتصادی وعده داده شده در چارچوب این توافق هرگز محقق نشد.

آقای عراقچی در یادداشت خود در «لوپوئن» با اشاره به لغو قرارداد‌های شرکت‌های اروپایی با نهاد‌های اقتصادی ایرانی پس از خروج آمریکا از برجام و وضع تحریم‌های ایالات متحده علیه تهران، نوشت که اروپا باید در قبال خروج آمریکا از برجام قاطعیت نشان می‌داد، اما تروئیکای اروپایی در آن زمان واکنش درخور نشان نداد. «مزایای اقتصادی وعده‌داده‌شده در چارچوب برجام هرگز تحقق نیافت و شرکت‌های اروپایی ترجیح دادند به جای رعایت تعهدات دولت‌هایشان به تحریم‌های آمریکا پایبند بمانند.»

اگرچه قدرت‌های اروپایی در مذاکرات کنونی ایران و آمریکا حضور ندارند، اما تلاش کرده‌اند که با هدف تصمیم‌گیری برای استفاده از سازوکار «ماشه» در هماهنگی نزدیک با واشنگتن عمل کنند.

رویترز به نقل از دیپلمات‌ها گزارش داده است که تروئیکای اروپایی در صورت عدم دستیابی به توافق با جمهوری اسلامی ایران تا ماه اوت، احتمالا با فعال کردن سازوکار «ماشه» تحریم‌ها را باز خواهند گرداند.

تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل که با امضای برجام در سال ۲۰۱۵ برداشته شدند، شامل تحریم‌های تسلیحاتی، هسته‌ای و موشکی، افراد و نهادها و مالی و بانکی است. کشورهای عضو برجام در صورت نقض توافق از سوی ایران می‌توانند با فعال کردن مکانیسم «ماشه» بدون نیاز به رای‌گیری مجدد این تحریم‌ها را بازگردانند.

تهران قدرت‌های اروپایی را به سوءاستفاده از این سازوکار به عنوان ابزار فشار دیپلماتیک متهم می‌کند./آسیانیوز