روزنامه آسیا-در «همایش بزرگ خلیج فارس» که شامگاه پنجم خرداد در سالن هزار و یک‌نفری دانشگاه حکیم سبزواری برگزار شد، پروفسور سید حسن امین استاد وابسته افتخاری بین‌المللی این دانشگاه، با استناد به ارجاعات علمی به متون مختلف در دفاع از نام تاریخی خلیج فارس سخنرانی کرد. وی همچنین در این مراسم قصیده‌ای با ردیف «خلیج فارس» قرائت کرد که با استقبال گسترده حاضران مواجه شد.

ای مرز باستانی ایران! 

خلیج فارس  دریای پرخروش درافشان خلیج فارس 

کس را نیاز نیست سند بهر نام تو

هرگز برند قطره به عمان؟ خلیج فارس

از عهد کورشی تو به این نام نامور 

در مصر و روم و بابل و یونان خلیج فارس 

اثبات نام تو در و دیوار می کنند 

تاجیک و ترک و هندی و افغان خلیج فارس ...

به گزارش آسیا، پایان‌نامه دکترای پروفسور سید حسن امین، در دانشگاه گلاسگو ـ چهارمین دانشگاه قدیمی انگلیسی‌زبان جهان ـ به موضوع «رژیم حقوقی فلات قاره در حقوق بین‌الملل» با تمرکز ویژه بر خلیج فارس اختصاص داشت. این تحقیق که در سال ۱۹۷۸ زیر نظر پروفسور جان گرانت، رئیس وقت دانشکده حقوق دانشگاه گلاسگو انجام شد، با استناد به منابع معتبر تاریخی و حقوقی از جمله قطعنامه کنفرانس بین‌المللی استانداردسازی نام‌های جغرافیایی، موفق به اثبات نام تاریخی خلیج فارس شد و جایزه هر دو دانشکده حقوق و علوم انسانی را دریافت کرد.

پروفسور امین از آن زمان تاکنون، در ده‌ها مقاله و کتاب به زبان فارسی و انگلیسی، از جمله در مجله معتبر «وحید» در ایران، به دفاع از حقوق تاریخی و قانونی ایران بر جزایر خلیج فارس ـ از جمله بحرین ـ پرداخته است. از جمله آثار برجسته او در این زمینه می‌توان به کتاب «جدایی بحرین از ایران: بررسی تاریخی و حقوقی» اشاره کرد که توسط دایره‌المعارف ایران‌شناسی منتشر شده و به‌عنوان یکی از منابع مهم در اثبات حاکمیت ایران بر خلیج فارس شناخته می‌شود.

برخی از کتاب‌ها و مقالات انگلیسی پروفسور سید حسن امین درباره خلیج فارس، که در کشورهای عربی بازچاپ یا مورد استناد قرار گرفته‌اند، بدون رضایت و اطلاع وی و برخلاف قوانین بین‌المللی نشر، دستخوش تحریف در عنوان شده‌اند. این اقدام در پی سیاست‌های رسمی برخی دولت‌های عربی صورت گرفته که استفاده از نام تاریخی «خلیج فارس» را ممنوع اعلام کرده و ناشران را ملزم به استفاده از نام جعلی کرده‌اند.

از جمله این موارد، می‌توان به تجدید چاپ یکی از مقالات انگلیسی پروفسور امین در نشریه دوزبانه دانشگاه بصره در دوران حکومت صدام حسین اشاره کرد که در آن، عنوان مقاله بدون اجازه مؤلف و با نام جعلی منتشر شده است. همچنین، کتاب «مسائل سیاسی و امنیتی خلیج فارس» نیز در نسخه‌ای که برای کشورهای حوزه خلیج فارس بازچاپ شده، با افزودن یک عنوان عربی به‌جای خلیج فارس، از خواسته اصلی مؤلف عدول کرده است. و این عمل عیناً مشابه عمل خود ما ایرانیان است که اگر یک نویسنده یا مجله عرب، مطلبی راجع به خلیج فارس در کشور خودش با نام دلخواه خودش بنویسد. ما هنگام نقل کلام او آن عنوان عربی را در کتب و آثار خود به خلیج فارس تغییر می دهیم.

پروفسور سید حسن امین از همان آغاز فعالیت‌های فرهنگی و علمی خود، به دفاع از نام تاریخی «خلیج فارس» پرداخته است. در نخستین کتاب او با عنوان ترانه فرشتگان که در سال ۱۳۴۳ (۶۱ سال پیش) با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و هنر، ۱۴ سال پیش از انقلاب ۱۳۵۷، منتشر شد، صراحتاً از نام خلیج فارس دفاع شده و به ادعاهای جمال عبدالناصر، رئیس‌جمهور وقت مصر، واکنش نشان داده است.

در بخشی از این اثر، آمده است:

«مردکی بی‌حیا و بی‌آزرم /
لعنت حق به جان ناپاکش
کرده در مصر ادعایی شوم /
که خلیج جنوب از عرب است...»

گفتنی است این کتاب اکنون، پس از گذشت بیش از شش دهه، به ابتکار استاد بهنام دارابی، بنیان‌گذار مؤسسه فرهنگی «گفت‌وگو و مدارا»، در قالب مجموعه آثار پروفسور امین بار دیگر در دست چاپ قرار گرفته است.

در حاشیه «همایش بزرگ خلیج فارس» که با حضور پرشور بیش از هزار استاد و دانشجو در دانشگاه حکیم سبزواری برگزار شد، پروفسور سید حسن امین در چند سخنرانی و گفت‌وگوی ویژه بر ضرورت همبستگی ملی برای دفاع از تمامیت ارضی ایران و حفظ نام تاریخی خلیج فارس تأکید کرد.

او در یک گفت‌وگوی اختصاصی با دکتر معصومه صاحبکاران در قالب پروژه «تاریخ شفاهی آستان قدس رضوی» بار دیگر بر اهمیت این موضوع ملی اشاره کرد. همچنین در سخنرانی خود برای دانشجویان حقوق این دانشگاه، مباحثی درباره فلسفه حقوق و جایگاه حقوقی خلیج فارس در اسناد بین‌المللی مطرح کرد.

در جریان دومین جلسه مصاحبه تاریخ شفاهی، دکتر صاحبکاران بدون اطلاع قبلی، از پروفسور امین درباره لغو عضویتش در جبهه ملی ایران پرسید. امین در پاسخ گفت که نسبت به رأی غیابی صادره اعتراض کرده و شورای مرکزی جبهه ملی نیز پس از بررسی، آن رأی را لغو و «کأن لم یکن» اعلام کرده است. به گفته او، عضویتش در شورای مرکزی جبهه ملی و حزب ایران از آن زمان تاکنون همچنان ادامه دارد.

فایل صوتی این گفت‌وگو به عنوان بخشی از منابع مکتوب و شنیداری تاریخ شفاهی کشور، در مرکز اسناد آستان قدس رضوی ثبت و ضبط شده و قرار است در آینده نزدیک، پس از پیاده‌سازی کامل، به صورت مکتوب و صوتی همانند پروژه‌های مشابهی چون تاریخ شفاهی هاروارد، در دسترس پژوهشگران قرار گیرد./آسیانیوز