روزنامه آسیا-بازار قطعات خودرو در ایران یکی از بخش‌های مهم و پرچالش اقتصاد کشور به شمار می‌رود. در همین راستا، امین داودی در «آسیا نیوز» گفت‌وگویی با پوریا پورنعمتی، عضو هیئت مدیره شرکت قطعه‌کاران الوند، انجام داده است.
پورنعمتی در این گفت‌وگو با اشاره به اهمیت این بازار گفت: «بسیاری از تحلیل‌ها درباره بازار قطعات خودرو صرفاً به مسئله کیفیت پایین قطعات محدود شده، در حالی که واقعیت‌های مهم‌تری مانند ساختار اشتغال، ضعف لجستیک و ناتوانی در صادرات نادیده گرفته می‌شود.»
وی تأکید کرد که باید به جای بحث‌های کیفی، موضوعات را بر پایه داده و عدد بررسی کرد تا واقعیت‌ها بهتر روشن شود.

۸ میلیون راننده شهری در ایران
پورنعمتی با اشاره به گستردگی شاغلان در حوزه حمل‌ونقل شهری گفت:
«در ایران حدود ۸ میلیون نفر تنها در اسنپ فعالیت دارند؛ این رقم بسیار بالاتر از آمار رانندگان پلتفرم‌های مشابه جهانی مانند اوبر است که در سراسر جهان حدود ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار راننده دارد. این نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از اشتغال کشور به رانندگی شهری وابسته است.»

او افزود: «وجود چنین تعداد بالایی از رانندگان، ضعف ساختار حمل‌ونقل عمومی و لجستیک شهری را نشان می‌دهد. این وضعیت در کنار ناکارآمدی حمل‌ونقل هوایی و ریلی، باعث شده خودرو و به تبع آن بازار قطعات خودرو در ایران رشد چشمگیری داشته باشد.»

وابستگی لجستیکی کشور به حمل‌ونقل جاده‌ای
به گفته پورنعمتی، ایران با وجود موقعیت ژئوپلیتیکی مناسب برای تبدیل شدن به مسیر اصلی ترانزیت منطقه، از این ظرفیت به‌درستی استفاده نکرده است.
او تصریح کرد: «هشت کشور همسایه می‌توانند از طریق ایران به آب‌های آزاد دسترسی داشته باشند، اما به دلیل ضعف زیرساختی و تصمیمات نادرست، بسیاری از مسیرهای تجاری از کشور ما عبور نمی‌کند. در حال حاضر، لجستیک عمدتاً از طریق تریلرها انجام می‌شود و این امر مصرف قطعات خودرو را افزایش داده است.»

بازار چندمیلیارددلاری قطعات خودرو
پورنعمتی گفت: «در سال ۱۴۰۳ حدود یک و نیم میلیارد دلار واردات قطعات خودرو انجام شده است. برآوردها نشان می‌دهد اندازه بازار قطعات خودرو در ایران حدود ۱۰ میلیارد دلار باشد، یعنی تقریباً دو و نیم برابر بازار مشابه در ترکیه.»

تحریم‌ها و انحصار، چالش اصلی صنعت قطعه‌سازی
عضو هیئت مدیره شرکت قطعه‌کاران الوند، تحریم‌ها را بزرگ‌ترین مانع صنعت قطعه‌سازی دانست و اظهار داشت:
«تحریم‌ها ایران را از زنجیره جهانی تولید و صادرات قطعات خودرو جدا کرده است. ترکیه سال گذشته بیش از ۱۴ میلیارد دلار صادرات قطعات خودرو داشته، اما ایران تنها حدود دو و نیم میلیارد دلار، آن هم عمدتاً به عراق و سوریه.»

او همچنین از انحصار داخلی انتقاد کرد و گفت: «برخی ساختارهای انحصاری در داخل کشور مانع توسعه تولیدکنندگان واقعی می‌شوند. از سوی دیگر، سیاست خودکفایی کامل در تولید تمام قطعات تصمیمی اشتباه بوده است؛ هیچ خودروسازی در جهان همه قطعاتش را در داخل تولید نمی‌کند.»

کاهش تولید خودرو و رکود در پیش‌رو
پورنعمتی درباره وضعیت تولید خودرو نیز گفت: «در سال ۱۴۰۳ حدود ۹۰۰ هزار خودرو در ایران تولید شد، در حالی که نیاز داخلی کشور حدود دو میلیون دستگاه برآورد می‌شود. هدف وزارت صنعت تولید یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار خودرو بود که به دلیل تحریم‌ها، نوسانات ارزی و مشکلات گمرکی محقق نشد. این رقم تقریباً نصف تولید ترکیه است.»

وی در پایان گفت:

«اگر سیاست‌های فعلی ادامه یابد، طی دو سال آینده بسیاری از قطعه‌سازان ورشکسته خواهند شد و خودروسازان به جای تولید، به مونتاژ روی می‌آورند. در نتیجه، فشار اقتصادی بر مردم افزایش یافته و کیفیت خودروها کاهش خواهد یافت.»/آسیانیوز