فرهاد پناهی 

روزنامه آسیا-در سال 1403 که تقریبا آخرین سال عملکرد شورای عالی هشتم بود، بسیاری از تصمیمات و برنامه‌ریزی‌هایی که در طی دوره شورای هشتم انجام شده بود، خوشبختانه به نتیجه رسید و با عبور از مراحل قانونی، تصویب و به مؤسسات ابلاغ شد. ما در سال 1403 صد و یازده میلیارد تومان درآمد داشتیم که صد و پنج میلیارد تومان از این درآمد، برای امور جاری جامعه هزینه شد.

تعداد پرسنل ما در سال 1403 حدود 62 نفر بودند که به‌صورت مستقیم با جامعه همکاری داشتند و همکاران کارگروه‌ها 87 نفر بودند که در کارگروه‌های مختلف به جامعه کمک می‌کردند که امور جامعه به‌نحو مناسب انجام شود. امسال در بخش سخت‌افزاری هم سرمایه‌گذاری‌های خوبی داشتیم و نزدیک به 4 و نیم میلیارد تومان در این بخش بابت اتوماسیون اداری هزینه شد که موسسات هم از آن استفاده می‌کنند. در زمینه سرورها و کامپیوترهای مختلف و توسعه سخت‌افزاری نیز کارهای مفید و خوبی به انجام رسید و بستری برای ادامه کار در جهت آی‌تی‌محور شدن فرآیند جامعه‌ فراهم شد.

همچنین درخصوص مقررات جامعه تلاش‌های بسیاری صورت گرفت و ما اصلاح دستورالعمل نحوه برگزاری مجامع عمومی را انجام دادیم، با توجه به اینکه قرار است امسال انتخابات شورای نهم برای اولین‌بار به‌صورت الکترونیک انجام شود و مشکلاتی که برای به حدّ نصاب رسیدن و ادامه آن در جلسات وجود داشت، با مصوبه شورا و پیگیری‌هایی که انجام شد، به تصویب وزیر اقتصاد و امور دارایی رسید و این مشکل رفع شد.

دومین مورد درباره آئین‌نامه سقف مجاز بود که کارهای اصلاح آن انجام شد و با رویکرد افزایش ظرفیت کاری و تسهیل شراکت اعضاء در آن، به تصویب شورا رسید و برای امضاء به دفتر وزیر اقتصاد و امور دارایی ارسال شد که با توجه به تغییراتی که در وزارت دارایی صورت گرفت، این مسأله کماکان در دست اقدام است و ما پیگیر تصویب آن هستیم.

موضوع بعدی که در سال گذشته انجام شد و امسال آثارش را در درآمد موسسات دیدیم، اصلاح‌نامه روش تعیین حق‌الزحمه بود. ما در آئین‌نامه قبلی حق‌الزحمه، دو متغیر داشتیم؛ یکی حقوق پایه تعیین شده توسط وزارت کار و دیگری نرخ جذب سربار که در ادامه، دو عامل 20 درصد ضریب سود و شاخص تورم به آئین‌نامه اضافه شد که این سبب خواهد شد همیشه درصدهایی که تعیین می‌شود یا بیشتر از تورم باشد و یا در سطح تورم. یعنی براساس فرمول‌هایی که الان تصویب شده، نرخ حق‌الزحمه اگر کمتر از نرخ تورم باشد ما می‌توانیم تا سقف تورم نرخ حق‌الزحمه را پیشنهاد داده و بعد از آن برای اجرا ابلاغ کنیم. این کمک بسیار خوبی برای مؤسسات برای امکان تاب‌آوری و حفظ و جذب نیروهای انسانی خواهد بود.

موضوع بعدی درباره اصلاح آئین‌نامه مؤسسات، ماده 28 و ماده 27 اساسنامه بود که برای تعیین نسبت سهم‌الشرکه شرکاء و شفافیت در اشتغال تمام‌وقت شرکاء و رابطه پرسنل با موسسات، در آن موارد کامل بررسی شده و به تصویب رسید و برای اجرا به موسسات ابلاغ شد. در ادامه، اصلاح اساسنامه نمونه موسسات حسابرسی بود که آن هم امسال به تصویب رسید و برای اجرا خدمت موسسات حسابرسی فرستادیم و آئین‌نامه شاغلین انفرادی ماده 27 هم در جنب آن اصلاح و به تصویب رسید و برای اجرا فرستاده شد. قبلا شاغلین انفرادی نمی‌توانستند به‌راحتی وارد موسسه شوند و به‌صورت شریک فعالیت کنند. بنابراین تمهیداتی درنظر گرفته شد تا با 3 سال فعالیت و امضای 10 گزارش، شاغلین انفرادی بتوانند موسسه حسابرسی هم تشکیل دهند و در این زمینه تشویق شوند.

مورد بعدی، تصویب صورت‌های مالی موسسات حسابرسی بود که برای یکنواختی در گزارشگری موسسات به تصویب رسید و در کنار آن، گزارش هیأت مدیره از بابت فعالیتی که موسسات حسابرسی داشتند درنهایت به یکسان‌سازی و یکنواختی گزارشگری موسسات حسابرسی کمک کرد. موضوع دیگر درباره اصلاح پروانه کار بود که برای تسهیل در اخذ مجوز حساب از دستگاه‌ها و سازمان‌های دولتی و سازمان تأمین اجتماعی انجام شد و آن مشکلاتی که در پروانه کار وجود داشت و بعضا موجب تأخیر در اخذ مجوز حساب‌ها می‌شد، اصلاح و برطرف شد.

از دیگر اقدامات مهم اصلاح ساختار سازمانی جامعه بود که ما برای چابک‌سازی جامعه و با توجه به اینکه الان در بیست و سومین سال فعالیت جامعه هستیم، با استفاده از کارشناسان مجرب این اصلاح انجام شد و به تصویب رسید. 

موردی دیگری که همیشه موجب انتقادات و پیشنهادات اعضای محترم بود، این بود که روابط عمومی جامعه فعال نیست و جامعه خیلی به‌صورت مناسب شناخته‌شده نیست که به همین خاطر، ما از سال گذشته روابط عمومی را فعال کردیم و از یک کارشناس مجرب برای همکاری دعوت کردیم بعلاوه یک مشاور رسانه‌ای که هم در زمینه رسانه‌ مطبوعاتی و هم رسانه‌ صدا و سیما توانستیم کارگروه روابط عمومی تشکیل دهیم و از پارسال شاهد فعالیت بیشتر روابط عمومی جامعه بودیم و در دو نمایشگاه مهم کشور هم امسال شرکت داشتیم؛ یکی نمایشگاه کتابکه در کنار آن نشست علمی برگزار کردیم و دیگر، نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه که در آنجا هم، ما با حضور مدیران بیمه مرکزی، بانک مرکزی، مدیرعامل مفیدراهبر و مدیرعامل سازمان حسابرسی یک نشست علمی در مورد انتظارات بخش بورس، بانک و بیمه برگزار شد و استقبال خوبی هم از این نشست به عمل آمد.

مورد بعدی، تصویب سند راهبردی فناوری اطلاعات بود که با کار زیاد و استفاده از کارشناسان ماهر و متخصص، این سند راهبردی را هم به تصویب شورای عالی رساندیم و الان چند ماه است که در دستور کار قرار گرفته و بستر سخت‌افزاری آن هم فراهم شده است. در ادامه، برای بخش‌های نرم‌افزاری هم برنامه‌ریزی کردیم که انشاءالله بتوانیم در این زمینه فعالیت‌های مثبتی انجام دهیم. 

درخصوص نهاد ناظر و لایحه آن نیز اقداماتی انجام شده و اصلاحات کوچکی هم در اساسنامه صورت گرفته و با توجیهاتی که ارائه شد و همچنین انتقال بخش کنترل کیفیت به هیأت عالی نظارت، دیگر نیازی به اصلاحات اساسی دیگری در شرایط فعلی ندارد. 

امسال ما تعاملات بسیار سازنده‌ای با سازمان بورس و بانک مرکزی و کارگروه انتخاب حسابرس داشتیم و نتایج آن را هم ملاحظه می‌کنیم. ما در نشستی که موسسات معتمد حسابرسی با مدیران سازمان بورس در سالن الغدیر دانشگاه تهران داشتند، شرکت کردیم و رو در رو در یک نشست چندساعته، مسائل و مشکلات موسسات مطرح شد و انتظارات سازمان بورس هم به موسسات منتقل شد و با تشکیل یک کارگروه قرار بر این شد که مسائل به‌صورت مشترک مطرح و اقدام شود تا از تفرقه و پراکندگی جلوگیری شود و به نتایج مشترک و واحدی برسیم. مشابه این جلسه در بانک مرکزی و با اصرار معاونت نظارت مدیران آن بانک بود که هماهنگی‌های مناسبی صورت گرفت.

درمورد کارگروه انتخاب حسابرس هم، با توجه به تغییر رتبه‌بندی که در کنترل وضعیت و کیفیت انجام شد، اقداماتی صورت گرفت که الان هر دو امتیاز کنترل وضعیت و کیفیت در برنامه‌ریزی این کارگروه مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع در کارگروه بانک مرکزی هم اتفاق افتاد و ما هفته گذشته، مصوبه آن را به جامعه ابلاغ کردیم که به موسسات اعلام می‌کنیم رتبه الف و ب در کنترل وضعیت و کیفیت در انتخاب حسابرسان مورد توجه واقع شود. 

یک اصلاح مهمی هم که در بانک مرکزی در انتخاب موسسات حسابرسی صورت گرفت، کاهش تخلفاتی بود که فرضا شرکاء و مدیران موسسات داشتند و درنهایت برای انتخاب موسسات خیلی کمک‌کننده است.

یکی دیگر از تغییرات بسیار مهمی که اتفاق افتاد و پیگیری‌هایی که توسط جامعه، سازمان حسابرسی و مدیرعامل محترم مفید راهبر انجام شد، بحث گزارشگری پولشویی بود خیلی تعدیل شد و بخش محدودی باقی ماند و این تغییر، کمک بسیاری زیادی به موسسات کرد. چون این مساله مورد انتقاد خیلی از مؤسسات بود که چرا چک‌لیست‌های بسیار زیادی وجود دارد که تناسبی هم با حق‌الزحمه‌ها ندارد.

در سال 1403 کل درآمد موسسات هشت هزار و ششصد میلیارد تومان بود، از این میزان، 15 درصد یعنی هزار و سیصد میلیارد تومان مربوط به سازمان حسابرسی و هفت هزار و سیصد میلیارد تومان که حدود 85 درصد، متعلق به جامعه حسابرسانان رسمی بود که در این زمینه با رشد بیش از 50 درصدی مواجه هستیم که آن هم در ادامه آئین‌نامه حق‌الزحمه حسابرسی بود که موجب درآمد پایدار برای موسسات می‌شود و انشاءالله در آینده، شاهد جذب و نگهداری نیروی متخصص و استفاده از فناوری اطلاعات و سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها باشیم. با عنایت به این که سطح انتظارات از حسابرسان خیلی زیاد است ما باید بتوانیم پاسخگوی این انتظارات باشیم.

در پایان صحبت می‌خواستم با همکاران عزیز این نکته را مطرح کنم که ما امسال برای اولین‌بار انتخابات شورا را به‌صورت الکترونیک برگزار می‌کنیم و بنده خواهش می‌کنم که همه اعضاء به‌صورت فعال در این انتخابات شرکت کنند. ما برنامه‌های این انتخابات الکترونیک را در اختیار دوستان قرار خواهیم داد و فرآیند رأی‌گیری به‌صورت شفاف و آسان خواهد بود و انشاءالله بتوانیم انتخابات شورای نهم را هم به‌صورت مناسب و به موقع انجام دهیم و شورای نهم با اقتدار بتواند مسئولیتها و با سیاستگذاری مناسب به رسیدن جامعه در اهداف عالی آن موفق باشد.

فرهاد پناهی، دبیرکل جامعه حسابداران رسمی ایران

آسیانیوز