روزنامه آسیا-همایون فدایی ـ در آخرین روز بیست‌ونهمین نمایشگاه بین‌المللی نفت و گاز، پالایش و پتروشیمی ایران 1404(iran oil show)  فرصتی دست داد تا با مهندس هادی ترشیزی، مدیر اجرایی شرکت لوله و تجهیزات «سدید» گفت‌وگویی داشته باشیم که در ادامه از نظرتان می‌گذرد

نمایشگاه امسال را چگونه دیدید؟ لطفا از نقاط قوت و ضعف‌اش بگویید؟

نمایشگاه نفت و گاز امسال نسبت به سال قبل، خیلی پرشورتر و بهتر برگزار شده است. استقبال هم از نمایشگاه خیلی زیاد بود و امیدوارم این منتج به فعالیت صنعتی برای شرکت‌هایی بشود که در نمایشگاه حضور دارند. 

به‌عنوان یکی از شرکت‌کنندگان در این رویداد، آیا از نمایشگاه راضی بودید؟

بله، من شخصا از نمایشگاه راضی بودم. چون نسبت به سال‌های قبل، هم شرکت‌کنندگان نمایشگاه بیشتر است و هم بازدیدکنندگان بیشتری آمدند.

مجموعه شما در حال حاضر چه فعالیتی انجام می‌دهد؟

من مدیر اجرایی شرکت لوله و تجهیزات سدید هستم و سهامدار عمده شرکت لوله و تجهیزات سدید، «گروه صنعتی سدید» هست. در مورد شرکت خودمان، یعنی شرکت لوله و تجهیزات سدید باید عرض کنم که ما از سال 1372 اولین تولیدکننده لوله فولادی قطور اسپیرال برای انتقال آب و نفت و گاز هستیم. با توجه به تشخیصی که توسط سهامداران عمده گروه صنعتی سدید صورت گرفت، این نیاز در کشور احساس شد که برای انتقال گاز و آب، به لوله‌های قطور فولادی اسپیرال احتیاج هست و در نتیجه تجهیزات لازم را از آلمان غربی وارد کردیم. 

در مقطعی برای تولید لوله‌های قطور فولادی، فقط کارخانه لوله‌سازی اهواز وجود داشت. ما حدود 10 سال هم برای صنایع نفت و گاز حدود 3 هزار کیلومتر لوله اسپیرال تولید کردیم. ما چندین رکورد در سطح ملی و همچنین در سطح بین‌المللی داریم، به این ترتیب که اولین تولیدکننده لوله‌های اسپیرال و بزرگترین تولیدکننده لوله اسپیرال در ایران هستیم. همچنین اولین تولیدکننده لوله اسپیرال برای انتقال گاز در ایران و تولید لوله خاص 56 اینج با ضخامت نازک 19.8 میلیمتر و گرید X70 به روش اسپیرال در سطح جهان هستیم. در حال حاضر با توجه به اضافه شدن یکسری کارخانجات تولید لوله مستقیم که متعلق به گروه صنعتی سدید است، سفارشات لوله گاز برای ما محدود و تقریباً قطع شد. بنابراین تمرکز ما بر سفارشات لوله انتقال آب قرار گرفت. در حال حاضر عمده سفارشات ما درباره انتقال آب است. 

درباره فعالیت‌هایتان درخصوص انتقال آب بفرمایید؟

همان‌طور که بارها مقام معظم رهبری و دولتمردان مطرح کردند، انتقال آب اولویت یک مملکت است. بالاخره 54 درصد از مساحت ایران خشک و بیابانی است و 20 درصد هم در آستانه خشک شدن قرار دارد. از این نظر مشکل بیابان‌زایی در حال افزایش است و خیلی‌ها پیش‌بینی می‌کنند که در آینده امکان زندگی در ایران برای انسان‌ها و جانداران دیگر ممکن نخواهد بود. در حال حاضر، با توجه به برداشت بسیار زیادی که از آب‌های زیرزمینی صورت‌گرفته، باعث شده که آب‌های زیرزمینی به‌سمت خشک شدن برود. در نتیجه مشکل فرونشست زمین هم متعاقب آن ایجاد شده است که تمام ایران را تهدید می‌کند. 

بنابراین هر دوی این مشکلات، اهمیّت انتقال آب را کاملاً مشخص می‌کند؛ چه برای مقاصد کشاورزی که 80 درصد مصرف آب را در ایران پوشش می‌دهد و چه برای مصارف صنعتی و شرب. باید توجه داشته باشیم که متأسفانه بسیاری از صنایع در نقاط کم‌آب احداث شده‌اند. حتی در بحث آب شرب هم چه بسا در آینده باید شهرهایی را تغییر مکان بدهیم، اگر نتوانیم برایشان آب تأمین کنیم. این موارد، بحث انتقال آب را در ایران بسیار شایان توجه می‌کند. 

قبلاً نزولات آسمانی پشت سدها جمع می‌شد و ما توسط خط لوله آن را برای مصارف گوناگون اعم از کشاورزی، صنایع یا برای بخش خانگی منتقل می‌کردیم. اما در حال حاضر با توجه به تغییرات اقلیمی شرایط بسیار متفاوت شده است و بحث خشک شدن رودها، تالاب‌ها، و حتی ریزگردها بسیار جدی است. مثلا ریزگردهایی که از سمت عراق می‌آید به‌خاطر سدهایی است که در ترکیه زده شده و امکان انتقال آب را به عراق ناممکن می‌کند. درباره شیرین‌سازی آب دریا هم، ما تولید لوله را از سال 91 استارت زدیم که سال 99 به بهره‌برداری رسید. در بندرعباس آب دریا را شیرین کرده و از طریق این خط لوله برای معادنی که در استان کرمان وجود دارد، پمپاژ می‌کنند. بعد از این‌که مسئولان دیدند این خط چقدر برای مملکت منفعت دارد، عملاً 5 خط دیگر هم در این راستا تعریف شد.

آیا متریال ساخت لوله‌های عمومی با لوله‌هایی که شما تولید می‌کنید، متفاوت است؟  

ما روش‌های مختلفی برای تولید لوله‌های قطور فولادی داریم که یکی از مرسوم‌ترین روش‌ها لوله اسپیرال است که قطرش حداکثر سه متر و بیست سانتی‌متر است که فقط به روش اسپیرال قابل تولید است. مثلا اگر در شهر تهران زلزله بیاید، از طریق مخازنی که با این لوله تولید شده‌ و در زیر شهر تعبیه شده، تا 48 ساعت، آب شهر قابل تأمین است. متریال لوله برای بحث آب عمدتاً به‌سمت فولاد‌های ساختمانی می‌رود که ساده‌ترینش ST37 است و گریدهای مختلفی مثل ST44 و ST52 وجود دارد، ولی برای لوله‌های نفت و گاز با حداکثر قطر 56 اینچ یا 1400 میلیمتر است. معمولاً متریال آن را گرید ایکس می‌گویند. خوشبختانه هر دو نوع فولاد‌های ساختمانی ردیف ایکس در حال حاضر در کشور تولید می‌شود. مثلا فولاد مبارکه کلاف فولادی برای انتقال گاز ترش دارد که به روش ایکس تولید شده و تنها محدودیتی که دارد این است که ضخامتش معمولاً در فولاد مبارکه تا 15 میلی‌متر است. در نتیجه برای طراحی بالاتر از 15 میلی‌متر، باید به گرید‌های بالاتر برگردانند تا بتوانند ضخامت را کاهش بدهند. استفاده از گریدهای بالاتر ایکس از نظر اقتصادی هم بهتر است. در حال حاضر فولاد مبارکه با کیفیت بسیار خوبی تولیدکننده فولادهای ساختمانی و ردیف ایکس است. روش دیگر تولید فولاد قطور هم روش درز مستقیم  است.

شما تا چه اندازه به بحث کنترل کیفیت اهمیت می‌دهید؟

شرکت ما خیلی قدیمی است و تأسیس آن به سال 42 بازمی‌گردد. ما جزء اولین شرکت‌هایی هستیم که در ایران گواهی ایزو گرفتیم. یعنی به تضمین کیفیت بسیار اعتقاد داریم و خوشبختانه خطی را هم که از آلمان گرفتیم، بالاترین تجهیزات کیفی را دارد. بیش از 50 تا 70 درصد از خط تولید ما، بحث کنترل کیفیت محصول است. محصول ما حداقل تا 50 سال در خطوط انتقال کارکرد خواهد داشت. گروه صنعتی سدید معمولاً در اجرای همه پروژه‌های ملی پیشتاز بوده مانند؛ برج سازه میلاد، دریچه‌های سد کارون و در بسیاری از پروژه‌های ملی دیگر نیز ما حضور داشتیم. 

درباره آینده چه طرح‌ها و چشم‌اندازهایی دارید؟

همان‌طور که اشاره کردم بحث انتقال آب در کشور در شرایط بحرانی قرار دارد و متأسفانه روزبه‌روز این فرایند به‌سمت بدتر شدن پیش می‌رود. مشکلاتی مثل انتقال آب از اصفهان به یزد که به‌تازگی هم رخ داد و در ایام عید در استان یزد مردم با ظرف 20 لیتری برای دریافت سهمیه آب صف می‌کشیدند، اتفاق‌های تلخی است که بایستی برای آن چاره‌ای اندیشیده شود. یا مانند آنچه در سیستان بلوچستان سال‌هاست شاهد آن هستیم. 

برای بخش شیرین‌سازی و انتقال آب دریا، 5 پروژه تعریف شده است. یکی بحث انتقال آب دریای عمان به استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی است که هر سه استان با مشکلات جدی در ارتباط با کمبود آب مواجه هستند. 2 خط نیز برای معادن تعریف شده و همچنین خط انتقال آب برای اصفهان و استان فارس، با این‌همه در خصوص فرایند پیشرفت این پروژه‌ها بایستی گفت که به آن زمان‌بندی تعیین‌شده هنوز نرسیده است. بحث کمبود آب معضلی است که قطعاً در آینده بحران جدی برای حوزه کشاورزی، صنایع و شهرها ایجاد می‌کند و این بحران، مستلزم این است که به‌صورت ویژه توسط دولتمردان مورد پیگیری قرار گیرد.

اگر سخنی با مسئولان دارید، بفرمایید؟

در حیطه کار خودم، صحبت‌هایم به بحران بسیار بزرگ آب اشاره دارد. در ارتباط با تأمین و مدیریت مصرف آب، چنان‌چه دولتمردان به همان پروژه‌هایی که تعریف کردند، پایبند باشند و مجلس و واحد‌های نظارتی در کشور پیگیری کنند که کارها به‌درستی انجام شود، به‌نظر من می‌تواند جوابگوی بسیاری از امور باشد. ولی الان همه پروژه‌های انتقال آب با تأخیر زمانی بسیار بزرگی مواجه هستند و این فاجعه‌ای در تأمین آب کشور برای حوزه‌های آب شرب، کشاورزی، صنایع و محیط‌زیست خواهد بود. امیدوارم مسئولان قبل از این‌که اتفاقات بدتری بیافتد، سریع‌تر به این مشکلات و بحران‌ها توجه کنند تا فرصتی برای اقدام اصلاحی وجود داشته باشد. مدیریت بهینه مصرف آب نیز از مباحث بسیار مهم به‌خصوص در بحث کشاورزی است.

اگر صحبتی باقی مانده است، بفرمایید؟

صحبتی که مایلم در فرصت باقی‎مانده به آن اشاره کنم، بحث ایجاد اشتغال است که صددرصد توسط شرکت‌های ایرانی در حال انجام است. یعنی درباره شرکت خودمان که تولید لوله قطور فولاد به روش اسپیرال دارد و شرکت فولاد مبارکه تأمین‌کننده مواد اصلی‌اش است. یعنی اگر بخواهیم این پروژه‌ها را فعال کنیم، علاوه بر جلوگیری از بحران‌های ملی، بسیاری از شرکت‌های ایرانی هم فعال می‌شوند و می‌توانیم اشتغالزایی ایجاد کنیم. مثلا شرکت ما حدود دو سال قبل که پروژه انتقال آب گرمسیری فعال بود، نزدیک به 300 نفر پرسنل استخدام کرد.

در پایان اگر مایل هستید از شخص یا نهادی، قدردانی کنید، بفرمایید؟

بی‌تردید بایستی از خیلی از دوستان تشکر کرد، ولی به‌صورت ویژه از آقای مهندس فتحی که 62 سال پیش «گروه صنعتی سدید» را تأسیس کردند، تشکر می‌کنم و نام و یادشان را گرامی می‌داریم. همچنین از تمام دوستانی که چه پیش و چه بعد از انقلاب کمک کردند که این گروه صنعتی توسعه پیدا کند و در عرصه‌های ملی انجام وظیفه کند، قدردانی می‌کنم. در سال‌های اخیر نیز شرکت تحت حمایت اداره ورشکستگی استان تهران قرار گرفته است که از جناب آقای دکتر ترکی کمال تشکر را دارم. همچنین از شما جناب آقای فدایی و سرکار خانم جعفری ممنونم که از طریق روزنامه خوب «آسیا» مشکلات را منتشر و اطلاع‌رسانی می‌کنید./آسیانیوز