روزنامه آسیا- استارتاپ هوش مصنوعی چینی «دیپ‌سیک» این روزها یبشترین نگرانی را در میان شرکت‌های فناوری ایجاد کرده است. هفته گذشته بود که رونمایی از آخرین مدل «دیپ‌سیک» (DeepSeek) که از رقبای آمریکایی خود پیشی گرفته است، باعث کاهش بی‌سابقه ارزش سهام غول‌های فعال در حوزه فناوری در ایالات متحده و اروپا شد و بازارهای سهام را سرخ‌پوش کرد.

انویدیا (Nvidia)، بزرگترین سازنده آمریکاییِ تراشه هوش مصنوعی در جهان، طی داد و ستدهای روز دوشنبه هفته گذشته با افت ۲۴ درصدی قیمت سهامش مواجه شده و ارزش بازار این شرکت از ۳.۵ به ۲.۸ تریلیون دلار کاهش یافت. هلدینگ اروپایی ای‌اس‌ام‌ال (ASML) که تجهیزات پیچیده‌ مورد نیاز برای تولید پیشرفته‌ترین تراشه‌ها را تولید می‌کند، قیمت سهامش روز دوشنبه از ۷۰۰ به ۶۴۵ یورو کاهش یافت. از سوی دیگر، مدیران DeepSeek می‌گویند مدل‌های هوش مصنوعی خود را با هزینه‌ای کمتر از ۶ میلیون دلار آموزش داده‌اند. همه این نشانه‌ها، خبر از ورود رقیبی قدرتمند به بازار فناوری را می‌دهد، عرصه‌ای که گمان می‌رفت در انحصار شرکت‌های آمریکایی و اروپایی باقی خواهد ماند.

در همین راستا، ایلات متحده، این فناوری را همچون خطری امنیتی برای خود در نظر گرفته و شورای امنیت ملی آمریکا در حال بررسی پیامدهای آن است. ترامپ نیز در واکنش به این برنامه چینی گفته است: «انتشار هوش مصنوعی دیپ‌سیک چینی باید زنگ خطری برای صنایع ما باشد و باید بر روی رقابت برای برنده ‌شدن تمرکز دقیق داشته باشیم.»

در همین راستا، اروپا هم موضعی دفاعی در برابر این اقدام چینی‌ها اتخاذ کرده است. روز گذشته، سازمان حفاظت از داده ایتالیا، دسترسی به مدل هوش مصنوعی چینی دیپ سیک (DeepSeek) را بر سر عدم اطلاعات درباره استفاده از داده‌های شخصی، مسدود کرد. یک روز پس از درخواست سازمان حفاظت از داده ایتالیا (گارانته)، برای اطلاعاتی درباره استفاده «دیپ سیک» از داده‌های شخصی، این اپلیکیشن چینی در فروشگاه‌های برنامه اپل یا گوگل در ایتالیا، غیرقابل دسترس شد.

این نهاد در یادداشتی در وب‌سایت خود اعلام کرد این اقدام با هدف حمایت از داده‌های کاربران ایتالیایی انجام شده است، زیرا شرکت‌های چینی تأمین‌کننده سرویس چت بات برای «دیپ سیک»، اطلاعاتی فراهم کردند که ناکافی تلقی شد. گارانته اعلام کرد که این تصمیم، تأثیر فوری داشته و این نهاد، تحقیقاتی را آغاز کرده است.

گفتنی است قابلیت‌های بالای DeepSeek و همچنین هزینه پایین آن، باعث شده است دستیار هوش مصنوعی رایگان چینی تا روز دوشنبه، از اپلیکیشن آمریکایی «چت ‌جی‌پی‌تی» در فروشگاه برنامه اپل، فراتر برود. به نظر می‌رسد ورود فناوری هوش مصنوعی چینی و حذف انحصار شرکت‌های آمریکایی و اروپایی، عملا راه را برای رقابتی شدیدتر در این عرصه باز کرده است و این مسئله می‌تواند در آینده‌ای نزدیک به رشد و تکامل این فناوری منجر شود.