پنجشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۳ سیودومین نشست شاهنامهپژوهی تخصصی، به همت موسسه فرهنگی بزرگمهر حکیم، در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این نشست مهم که با حضور شاهنامهپژوهان و شاهنامهخوانان تشکیل شد، مسایل مهم وتازهای از شاهنامه توسط محمد رسولی، شاهنامهشناس نواندیش برای نخستینبار مطرح شد. در این جلسه آغاز کار پادشاهی منوچهرشاه در شاهنامه بررسی شد.
دکتر محمد رسولی «منوچهر» را نخستین واضع منشور حقوق بشر در جهان دانست. وی گفت: «از توجه به برخی ابیات شاهنامه، به خوبی مشخص میشود که منوچهرشاه که از نوادگان فریدون شاه بود، دیدگاه حقوق بشری کامل داشته و وی نخستین کسی است که اعلام کرده همه انسانها برابر میباشند و همچنین او برای همه افراد جامعه حتی بیگانگانی که به نحوی داخل جامعه ایرانی بودند، برای مثال اسرای جنگی و پناهندگان، حقوق انسانی کامل و یکسانی قائل بود.»
به گفته رسولی منوچهرشاه در همان آغاز کار جهانبینی خود را که در واقع جهانبینی انسان دوستانه ایرانیان است، اعلام میکند و این دیدگاه در قالب ابیات شاهنامه به ما رسیده است:
چنین داد پاسخ که من کام خویش/ به خاک افکنم، برکشم نام خویش
هر آن چیز کان، نز ره ایزدی است/ از اهریمنی، گر ز دست بدی است
سراسر ز دیدار من، دور باد/ بدی را، تن دیو رنجور باد
خردمند باشید و پاکیزه دین/ از آفت همه پاک و بیرون ز کین
دکتر محمد رسولی افزود: «بهطور قطع و مسلم نخستین منشور حقوق بشر توسط ایرانیان و در زمان منوچهر صادر شده است و این افتخار بزرگی برای ایرانیان است که در حدود پنج هزار سال پیش، چنین منشوری صادر کرده است.»
دکتر رسولی عنوان کرد که تفصیل این موضوع را در دو کتاب «مکتب ایرانی» و «مبانی حقوق عمومی در ایران کهن» آورده است که علاقمندان میتوانند آنجا کامل مطالعه نمایند. در این نشست رسولی دوباره بر تاریخ بودن محتوای شاهنامه تأکید نمود و گفت: «همه اینهایی که میگوییم، نشانگر آن است که محتوای شاهنامه روایت تاریخ است. ممکن است چگونگی برخی مسائل بر ما معلوم نباشد، اما در تاریخی بودن محتویات شاهنامه هیچ تردیدی نیست.»
دیدگاه خود را بنویسید