همایون فدایی ـ نهمین نمایشگاه بین‌المللی دارو و صنایع وابسته (ایران‌فارما ۱۴۰۳) فرصتی بود تا فعالان صنعت داروسازی زیر یک سقف جمع شوند و آخرین دستاوردهایشان را در معرض نمایش بگذارند. در این رویداد مهم، با محمود مقتدایی، رئیس هیأت‌‌مدیره گروه شرکتهای تک‌ژن گفت‌وگویی ترتیب دادیم که در ادامه از نظرتان می‌گذرد:
* نمایشگاه امسال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ نقاط قوت و ضعف آن را بفرمایید.
این نهمین نمایشگاهی هست که در این حوزه برگزار می‌شود و نمایشگاه خوبی است. از آنجا که تجربه سال‌‌های قبل را هم با خودش دارد، قاعدتاً نقایصی اگر وجود داشته، رفع شده است. به‌نظر من امسال خیلی خوب برگزار شد و شرکتهای خارجی زیادی هم حضور پیدا کردند. فکر می‌کنم این نمایشگاه می‌تواند ارتباطات شرکتهای تولیدی داخلی با کشورهای خارجی را به خوبی برقرار کند.
* شما اگر به‌جای مجری نمایشگاه باشید، چه تغییراتی در برگزاری این رویداد می‌دادید؟
تلاش می‌کنم که شرکتهای خارجی بیشتری مخصوصا از کشورهای اروپایی جذب کنم که آنها در نمایشگاه حضور داشته باشند و ارتباط بین تولیدکننده‌‌ها و شرکتهای خارجی بیشتر شود.
* در حال حاضر چه فعالیتی انجام می‌دهید؟
ما اولین تولیدکننده میکروارگانیزم‌‌های مفید به‌صورت صنعتی در کشور هستیم. یعنی در واقع میکروب‌‌های مفید تولید می‌کنیم. اعتقاد ما این است که هیچ فعل و انفعالی اتفاق نمی‌افتد مگر این‌که میکروبها در آن نقش داشته باشند. ما همیشه می‌گوییم که میکروبها، امپراطورهای نامرئی روی زمین هستند. یعنی میکروبها روی تمام اتفاقاتی که دارد روی کره زمین می‌افتد، تأثیرگذارند. با همین رویکرد، ما آمدیم و میکروب‌‌هایی را که می‌توانند در صنایع مختلف کاربرد داشته باشند، به‌صورت هدفمند شناسایی و تولید کردیم و می‌توانیم با دوز بالاتر و با مقدار بیشتر، سویه‌ای که بیشترین تأثیرگذاری را دارد، در صنعت وارد کنیم و نتیجه بهتری از لحاظ راندمان، تأثیرگذاری و کیفیت بگیریم.
با این هدف، کارخانه تولید را در سال 89 راه‌اندازی کردیم و اولین شرکت تولیدی بودیم که در این زمینه شروع به‌‌کار کردیم. پس از سالها فعالیت، الان توانستیم در شاخه‌‌های مختلف ورود پیدا کنیم. اولین شاخه‌ای که در آن وارد شدیم، شاخه غذایی و لبنی بود. محصولاتی مانند بیسکوئیت پروبیوتیک، کیک پروبیوتیک، نان پروبروتیک، و محصولات غذایی دارای پروبیوتیک تولید انحصاری شرکت تک‌ژن است. همچنین در واحد صنعت لبنی، اکثر شرکتهای لبنیاتی که ماست پروبیوتیک و پنیر پروبیوتیکی دارند، تولیدکننده انحصاری‌اش ما هستیم. همچنین وارد صنعت دام و طیور و آبزیان شدیم که یکی از بزرگترین صنایع کشور ما بعد از نفت است. ما محصولات بسیار اختصاصی برای دام، طیور و آبزیان ایجاد کردیم. در کنار آن، برای زنبور عسل و اسب محصول اختصاصی پروبیوتیک داریم. تمام محصولات با کارهای فارمترایال (یعنی کار تحقیقاتی که در مزرعه روی محصول می‌شود) تولید می‌شود. یعنی این تحقیقات نشان می‌دهد که فرضا این سویه میکروبی که الان ما به‌عنوان یک محصول پروبیوتیک داریم عرضه می‌کنیم، چه تأثیراتی بر جوجه یک روزه یا بر مرغ مادر دارد، که آن محصولی که تأثیر بیشتری داشته و نتایج آن محرز شده، تبدیل به محصول می‌شود.
ما همچنین واکسن‌‌های آبزیان را برای اولین‌بار در کشور تولید کردیم. الان در کشورهای فنلاند و نروژ که پیشرو هستند، تقریباً 98 درصد بچه ماهی که تولید می‌شود، تبدیل به گوشت شده و سر سفره‌‌های مردم می‌رود. اما در ایران بالای 50 درصد تلفات داریم و این تلفات زمانی هست که هزینه خوراک و داروی آبزیان انجام شده و ناگهان یک بیماری آمده و کل مزرعه و گله دچار بیماری شده و خسارت خیلی زیادی به آن مزرعه وارد شده است. ما آمدیم و واکسن‌‌های این بیماری‌‌های شایع دام‌ها را که دامپزشکی اعلام کرده، تولید کردیم. الان 8 نوع واکسن برای آبزیان داریم که اولین و تنها شرکتی هستیم که در ایران تولید می‌کنیم. در زمینه داروهای انسانی، الان بیش از 10 محصول داروی پروبیوتیک داریم و به‌صورت اختصاصی محصولات پروبیوتیک برای گوارش، کودکان، برای بیمارهای دیابتی، زنان و برای مغز و اعصاب را اولین‌بار ارائه دادیم.
در لاین آرایشی ـ بهداشتی، باز اولین شرکتی هستیم که کرم‌‌های پروبیوتیک را در ایران تولید می‌کنیم. در این لاین هم 8 محصول کرم پروبیوتیک داریم که استقبال خیلی زیادی از آن شده و تازه وارد بازار شده است که در دنیا تنها سه کشور هستند که این محصول را ارائه می‌دهند که ما هم جزء این سه کشور هستیم.
یکی از محصولات جدیدی که وارد بازار کردیم، استارترهای لبنی است. در واقع در تمام کارخانه‌جات لبنی، در شیری که می‌خواهند تبدیل به ماست و پنیر کنند، یک پودر باکتریایی استفاده می‌کنند که وارد مخزن شیر می‌شود و باعث شده تا شیر تبدیل به ماست یا پنیر شود. این همان مایه ماست قدیم است که به‌صورت سنتی استفاده می‌کردند، ولی در صنعت باید به‌صورت پودر استفاده کرد. تفاوتش با محصول سنتی این است که آن محصول مثلاً 48 ساعت طول می‌کشید تا شیر را به ماست یا پنیر تبدیل کند، ولی با این روش در عرض دو تا چهار ساعت این اتفاق می‌افتد. درواقع این استارترهای لبنی هستند که مزه ماست، رنگ ماست، کشیدگی ماست و همه اینها را را تعیین می‌کنند و فرمول این کار، در نتیجه یک کار فوق‌العاده تخصصی و پیچیده به دست آمده که از لحاظ دانش فنی، تنها 5 کشور دنیا این تکنولوژی را دارند که ما الحمدلله جزء این 5 کشور قرار گرفتیم.
* کارخانه شما در کجا قرار دارد و چند نفر پرسنل دارید؟
کارخانه ما در صفادشت کرج، نزدیک تهران است و همیشه افتخار می‌کنیم که بگوییم ما با سه نفر شروع به کار کردیم و الان بیش از 300 نفر نیرو داریم که با همکاری می‌کنند.
* از کارنامه 14 ساله‌تان بگویید؟ آن را چگونه می‌بینید؟
کارنامه 14 ساله ما اینگونه است که بیش از 70 محصول دانش‌بنیان را توانستیم به بازار عرضه کنیم. ما در کنار مجموعه، یک شتاب‌دهنده ایجاد کردیم که در این شتاب‌دهنده، ایده‌‌ها و فکرهایی که در دانشگاه‌‌ها و مراکز تحقیقاتی هستند را جذب می‌کنیم، امکانات در اختیارشان می‌گذاریم، به نتیجه می‌رسانیم و بعد تجاری‌سازی و وارد بازار می‌کنیم. در زیرمجموعه شرکت ما، هفت شرکت وجود دارد که در واقع از دل همین شتاب‌دهنده بیرون آمده است و خیلی وقت‌‌ها هم پیش آمده که محصول تجاری‌سازی شده را به شرکتهای دیگر واگذار کردیم.
می‌توانم افتخار کنم که توانستیم تعداد زیادی از افراد تحصیلکرده مملکت را جذب کنیم و نگذاریم که از کشور بروند. همچنین باید عرض کنم که در کنار بازار داخلی، همیشه نگاهی به بازار خارجی داشتیم و از ابتدا کیفیت محصولاتمان را جوری دیدیم که بتوانیم با محصولات خارجی رقابت داشته باشیم. به‌همین دلیل ما الان به بیش از 10 کشور خارجی صادرات داریم و در دو کشور تولید فراسرزمینی ایجاد کرده‌ایم.
* چقدر به امر پژوهش اهمیت می‌دهید؟ و درباره برنامه آینده‌تان بگویید؟
شرکتهای دانش‌بنیان اصولا مهمترین بخش کارشان پژوهش و تحقیقات است. مثلا شتاب‌دهنده لاکتووژن ما که نتیجه یک کار تحقیقاتی است، جزء برترین شتاب‌دهنده‌‌های کشور ماست که در صنعت غذا و دارو فعالیت می‌کند و این نشان‌دهنده اهمیتی است که ما برای این بخش قائل هستیم.
* اگر سخنی با مدیران و مسئولین دست‌اندرکار صنعت دارویی کشور دارید، بفرمایید؟
یکی از مشکلاتی که صنعت داروی کشور با آن دست به گریبان است، قیمت‌گذاری دستوری است. شرکت ما تا الان یک ریال ارز با نرخ دولتی نگرفته و در نتیجه انتظارمان این است که در فروش محصولاتمان قیمت‌گذاری دستوری هم نداشته باشیم. شرکتهای دارویی از این بابت خیلی لطمه می‌بینند. خواهش و تقاضای من از مسئولین این است که قیمت‌گذاری دستوری را حداقل از روی محصولات پروبیوتیک بردارند که این صنعت بتواند رشد کند
* اگر از شخص یا ارگانی تشکری دارید، بفرمایید؟
اول از همه از خداوند متعال تشکر می‌کنم که توفیق خدمتگزاری به مردم را به ما عطا کرده تا سفره‌ای پهن کنیم و بتوانیم تعدادی از جوانان تحصیلکرده مملکت و کارگران عزیز را دور آن جمع کنیم. در درجه دوم از پدر و مادرم تشکر می‌کنم که همیشه زحمت‌‌های بسیار زیادی برای ما کشیدند. هم در تربیت ما و هم در زمینه تحصیلات و زندگی همیشه پشتوانه ما بودند، از خداوند متعال طول عمر برایشان می‌خواهم و امیدوارم همیشه در صحت و سلامت زندگی کنند. در درجه سوم از همسرم تشکر می‌کنم که در این مسیر همیشه یاور و همراه من بودند و خیلی از موفقیت‌‌های مجموعه را مدیون حضور ایشان هستم با زحمت‌هایی که در مدیریت داخلی منزل و محل کار می‌کشند.
همینطور تشکر ویژه دارم از کارمندان و مدیران عزیزمان که در این مجموعه فعال هستند که یکی از الطاف خداوند این بوده که افرادی را در کنار ما قرار داده که واقعا شرکت تک‌ژن را مثل خانه خودشان می‌دانند و دغدغه مراقبت از آن را دارند. همچنین تشکر ویژه از روزنامه «آسیا» دارم که یکی از روزنامه‌‌های تأثیرگذار و خیلی خوب در خبررسانی است و همچنین از جناب آقای همایون فدایی و سرکار خانم جعفری که برای معرفی شرکت‌ها و کارشان زحمت می‌کشند.
دیدگاه خود را بنویسید