پروفسور سیدحسن امین

روزنامه آسیا-خلیج فارس، خلیج فارس است و هر ایرانی باید از این میراث عظیم با افتخار پاسداری کند. تحریف تاریخ و مخدوش کردن حقایق و دزدیدن مفخرت های تمدنی ایرانی، از جمله تغییر نام خلیج فارس پیشینه‌ای شصت ساله دارد. در چهل و هفت سال اخیر، انزوای بین‌المللی و قدرت یافتن و میدان‌داری رقبای نودولت ایران، دستمایه سیاست بیگانگان شده است، به گونه‌ای که دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا هم خلیج فارس را ناشیانه برای دلخوشی متحدان سیاسی و اقتصادی در منطقه به نامی نادرست و مجعول نامیده است.‌

من به‌عنوان یک شهروند شصت سال است که سابقه دفاع از خلیج فارس را داشته‌ام. اولین دفاعم از نام خلیج فارس در ۱۳۴۴ درست شصت سال پیش در پاسخ عبدالناصر رئیس‌جمهور مصر بود که به دلیل مخالفتش با شاه ایران، ناجوانمردانه و به خلاف حق، خلیج فارس را از آن اعراب ادعا کرد و من در ۱۷ سالگی شعری در محکوم کردن عبدالناصر به این مناسبت ساختم. (دیوان امین، انتشارات دایره‌المعارف ایرانشناسی، صفحه ۳۵۲)

در پی همین علایق ملی و ایران‌دوستانه، هنگامی که پس از گذراندن دوره کارشناسی ارشد حقوق در ۱۳۵۳ در دانشگاه تهران برای تحصیل در مقطع دکتری حقوق با هزینه خانواده و نه بورس دولتی به انگلستان رفتم، با احساس عرق ملی، پروپوزال خودم را مسائل حقوقی خلیج فارس انتخاب کردم و سرانجام در قبل از انقلاب ۱۳۵۷ پایان‌نامه دکترای تخصصی خود را در رشته حقوق بین‌الملل در دانشگاه گلاسکو با عنوان «رژیم حقوقی فلات قاره با تکیه مخصوص بر خلیج فارس» و در دفاع از نام تاریخی این آبراهه و حقوق ایران بر آن بر اساس UNCOLOS نوشتم.

پس از  اخذ مدرک دکتری و شروع به تدریس در دانشگاه هم پژوهش‌های خود را در این زمینه با دفاع از حقوق ایران و خلیج فارس و دریای کاسپین پی گرفتم. در این زمینه و در آن زمان اکثر تألیفات من به زبان انگلیسی و سخنرانی‌هایم در مجامع بین‌المللی به همین زبان با مشارکت دیگر حقوقدانان از کشورهای مختلف جهان از جمله کشورهای عضو اتحادیه عرب Arab League بود.


در شمار تألیفات خودم به زبان انگلیسی در سال 1984 حدود چهل و یک سال پیش کتابی تحت عنوان «مسائل حقوقی و استراتژیک خلیج فارس» نگاشتم.‌ ناشر برای آن‌که کتاب در کشورهای عربی زبان، حق ارائه و فروش داشته باشد، در نام کتاب به خلاف پایان نامه‌ام که خلیج فارس بود، به دنبال فارسی، وصف عربی را هم افزود. من در آن کتاب ضمن دفاع علمی مستند از نام تاریخی خلیج فارس، بر طبق شرایط بین‌المللی و در حالی‌که تمام کشورهای عربی از استفاده نام خلیج فارس منع شده بودند و به استفاده از نام مجعول خلیج فارس ملزم بودند، برای حفظ نام خلیج فارس در زبان عربی اعلام کردم که به فرض آن‌که کشورهای عربی برابر قوانین داخلی خود از به‌کار بردن نام مجعول خلیج فارس راه فراری نداشته باشند، باید خلیج فارس را حداقل به نام مشترک «خلیج فارسی عربی» آن هم با تقدم وصف فارسی بر عربی بپذیرند و حق امحاء هویت ایرانی خلیج فارس را با وجود این‌همه مستندات تاریخی و اصول حقوق بین‌الملل ندارند.

مسلم است که این اظهار نظر و پیشنهاد مصلحتی، برای الزام حقوقدانان، نویسندگان، روزنامه‌نگاران،دانشگاهیان، دانشجویان و سخنرانان عرب در رسانه‌های غربی و مجامع بین‌المللی بوده است و نه آن‌که ما  ایرانیان از تآکید بر نام خلیج همیشه فارس کوتاه بیاییم. 

به همین دلایل اینجانب بعد از این‌که در کنفرانس‌های بین‌المللی پیشنهاد من از سوی روزنامه‌نگاران و دانشگاهیان عرب، مورد قبول واقع نشد و آنان از به‌کار بردن نام «خلیج فارسی عربی» احتراز کردند و به نامیدن خلیج فارس منحصرا با نام مجعول خودخواسته خود ادامه دادند، من هم از پیشنهاد مصلحتی خود تغییر عقیده دادم و در ده‌ها مصاحبه و مقاله و سخنرانی در دانشگاه‌های مختلف بر استفاده از نام خلیج فارس تأکید کردم و چکامه‌ای هم با ردیف خلیج فارس سرودم که هم آن را در دیوان قصائد خودم چاپ کردم و هم آن را شخصا خوانش و به صورت CD در هزاران نسخه در سراسر جهان مخصوصا ۳۲ کشور عضو بنیاد جهانی سخن‌گستران سبزمنش (با اهداف همکاری فرهنگی بین فارسی‌زبانان جهان) که من دبیرکل علمی پژوهشی آنم و انجمن هم‌اندیشان ایران فرهنگی (با همکاری پروفسور داریوش فرهود و دیگر همکاران که من عضو هیأت مؤسس و بعد عضو هیأت مدیره و سپس رئیس هیأت مدیره آن بودم) به رایگان به هزینه خود پخش کردم و نمونه آن را تقدیم می‌کنم که در اختیار همگان قرار گیرد، به این مطلع:

ای مرز باستانی ایران خلیج فارس/ دریای پرخروش درافشان خلیج فارس

بنابراین همیشه موضع من در شصت سال گذشته به شهادت آثارم، دفاع از نام خلیج فارس بوده است و اولین بار هم هنگامی که عبدالناصر در مخالفت با محمدرضا شاه ادعا کرد که هویت خلیج فارس متعلق به اعراب است، شعری بر ضد او ساختم که در دیوان اشعارم با قید شأن نزول آن و تاریخ سرایش یعنی ۱۳۴۴ چاپ شده است:

مردکی بی حیا و بی آزرم/ لعنت حق به جان ناپاکش/ بی‌خبر از وطن‌پرستی ماست/ ببرد باد نیستی خاکش/ بی جهت می‌کند دعاوی شوم/که خلیج جنوب از عرب است/ بایدش گفت مر تو را نرسد/ که هم از قبطیان تو را نسب است... (دیوان امین، صفحه ۳۵۲)

نگارش این چند سطر توضیح را در جواب کژاندیشانی که یکی از صدها کتاب‌ها و مقالات مرا پس از گذشت ۴۱ سال از زمان انتشار (به مصداق یحرفون عن مواضعه)، متعمدانه و بدون حسن نیت، تفسیر غلط می‌کنند تا به خیال خود بهانه‌ای برای لطمه زدن به اعتبار علمی و سیاسی اینجانب به دست آورند، ضروری دانستم. آخرین نشانه شصت سال تداوم پشتیبانی من از خلیج فارس، حضور و سخنرانی من در «جشن بزرگ خلیج همیشه فارس» در سالن هزار و یکصد نفره دانشگاه حکیم سبزواری در خرداد ۱۴۰۴ همزمان با کنسرت مهدی یغمایی و استقبال پرشور دانشجویان در آن مراسم در پاسخ به سخنان دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا بود.

ایراد دیگری که بر من گرفته‌اند، این است که من مخالف تغییر نام خلیج فارس به دست ناسیونالیست‌های افراطی سره‌نویسم و گفته‌ام، نام تاریخی باید همین دو واژه عربی جاافتاده در هر دو زبان فارسی و عربی بماند و تبدیل خلیج به شاخاب و نه تبدیل فارس به پارس، کار غلطی است. نام موجود شناخته‌شده خلیج فارس یک سرمایه عظیم است و نباید با احساسات تند سره‌نویسان به نامی ناشناخته و برساخته ولو تمام پارسی تبدیل شود. این هویت تاریخی خلیج فارس را مخدوش خواهد کرد و هزاران سند و متن فارسی و عربی و لاتین به نفع اثبات نام خلیج فارس را محو خواهد کرد.

پاینده ایران و جاوید باد نام خلیج فارس

آسیانیوز